Ook hij was bakker en kwam als zodanig naar Utrecht:
Ingekomen 18-6-1751: Tewis van den Born, geboortig van Wageningen, een bakker
Daar leerde hij Maria Willems van Vroeijesteijn kennen, een dochter van Willem Vroeijsteijn en Alberta van Houdyk (en niet van Elizabeth van Bemmel, zoals in de onderstaande akte is vermeld, dat was namelijk de derde echtgenote van Willem Vroeijesteijn!).
Naast de huwelijkse voorwaarden werd er ook een boedelscjheiding vastgelegd tussen Maria en haar zuster Anna (van wie gezegd wordt dat ze innocent is, dus met andere woorden zwakzinnig).
Huwelijkse voorwaarden
Aktenummer: 70
Datum: 10-05-1751
Soort akte: Huwelijkse voorwaarden
Notaris: L. VAN DER PAUW
Personen:
Bruidegom: Mattheus van den Born
Voornaam: Mattheus
Achternaam: van den Born
Rol in akte: Bruidegom
Bruid: Maria van Vroeyesteyn
Voornaam: Maria
Achternaam: van Vroeyesteyn
Rol in akte: Bruid
Assistent: Gerrit van Keysersweerd, oom
Achternaam: Gerrit van Keysersweerd, oom
Rol in akte: Assistent
Assistent: Johannes van Vroeyesteyn, oom
Achternaam: Johannes van Vroeyesteyn, oom
Rol in akte: Assistent
onroerend goed:
stallinge en grond - aanbreng bruid -; zz Kalverstraat
Soort object: stallinge en grond - aanbreng bruid -
Locatie: zz Kalverstraat
Gerecht: Utrecht
Bijzonderheden: lyftocht langstlevende met benoeming van langstlevende tot voogd
Toegangsnummer: 34-4 Notarissen in de stad Utrecht 1560-1905
Inventarisnummer: U205a006
Vindplaats: Het Utrechts Archief
Scheiding - subdivisie van de boedel van hun vader
Aktenummer: 69
Datum: 10-05-1751
Soort akte: Scheiding
Notaris: L. VAN DER PAUW
Samenvatting: subdivisie van de boedel van hun vader
Personen:
Eerste Partij: Maria van Vroeyesteyn, dochter + Willem van Vroeyesteyn en Elizabeth van Bemmel
Achternaam: Maria van Vroeyesteyn, dochter + Willem van Vroeyesteyn en Elizabeth van Bemmel
Rol in akte: Eerste Partij
Assistent: Mattheus van den Born
Voornaam: Mattheus
Achternaam: van den Born
Rol in akte: Assistent
Tweede Partij: Anna van Vroeyesteyn, zuster
Achternaam: Anna van Vroeyesteyn, zuster
Rol in akte: Tweede Partij
Voogd: Gerrit van Keysersweerd
Voornaam: Gerrit
Achternaam: van Keysersweerd
Rol in akte: Voogd
Voogd: Johannes van Vroeyesteyn
Voornaam: Johannes
Achternaam: van Vroeyesteyn
Rol in akte: Voogd
Verwijzingen:
scheiding d.d. 4-9-1741 voor notaris G. van Beest
onroerend goed:
huysinge c.a. - naar Maria van Vroeysteyn -; wz Telingstraat
Soort object: huysinge c.a. - naar Maria van Vroeysteyn -
Locatie: wz Telingstraat
Gerecht: Utrecht
stallinge en grond; Kalverstraat
Soort object: stallinge en grond
Locatie: Kalverstraat
Belendingen: ene zyde: erven N.N.,wed. NN Dalenoort andere zyde: Willem van Zoeren
Gerecht: Utrecht
4 mergen wey en hoyland;
Soort object: 4 mergen wey en hoyland
Gerecht: Oostveen, by 't Swarte Water
4 mergen bouwland - naar 2e party -; Yssel
Soort object: 4 mergen bouwland - naar 2e party -
Locatie: Yssel
Gerecht: Ysselsteyn
3 mergen 400 roeden weyland met erfje en huysinge; Yssel
Soort object: 3 mergen 400 roeden weyland met erfje en huysinge
Locatie: Yssel
Gerecht: Ysselsteyn
Bijzonderheden: 1e comparante met haar assistent zyn aanstaande echtelieden
Anna van Vroeyesteyn is innocent
Toegangsnummer: 34-4 Notarissen in de stad Utrecht 1560-1905
Inventarisnummer: U205a006
Vindplaats: Het Utrechts Archief
Opvallend is dat lang niet alle bezittingen die Maria bij de boedelscheiding zijn toegevallen worden ingebracht bij de huwelijkse voorwaarden.
Mattheus en Maria gaan op 7 mei 1751 in ondertrouw:
Tewis van den Born J:M: en Maria Vroeijesteijn J:D:
Heeft acte van indemniteit van Wageningen vertoont
Ze trouwen op 22 mei 1751 in de St. Martinuskerk in de Heerestraat, getuigen zijn Joanna Brouwers en Wilhelma Westerman.
 |
| Mattheus van den Born x Maria van Vroeijesteijn trouwen op 22 mei 1751 |
Kort daarop koopt Mattheus nog een huis in de Lange Jansstraat. Hier gaat het gezin ook wonen.
Koop en verkoop
Aktenummer: 93
Datum: 21-06-1751
Soort akte: Koop en verkoop
Notaris: L. VAN DER PAUW
Personen:
Verkoper: Cornelis Bosch
Voornaam: Cornelis
Achternaam: Bosch
Rol in akte: Verkoper
Echtgenoot: x Barbera Bosch
Koper: Mattheus van den Born
Voornaam: Mattheus
Achternaam: van den Born
Rol in akte: Koper
Echtgenoot: x Maria van Vroeyesteyn
onroerend goed:
huysinge c.a.; zz Lange St Jansstraat
Soort object: huysinge c.a.
Locatie: zz Lange St Jansstraat
Belendingen: ww: N.N., wed. NN Spithoven ow: Jan Helmond
Gerecht: Utrecht
Toegangsnummer: 34-4 Notarissen in de stad Utrecht 1560-1905
Inventarisnummer: U205a006
Vindplaats: Het Utrechts Archief
Mattheus en Maria krijgen 10 kinderen, van wie er slechts drie de volwassenheid bereiken: Gerardus (~1-11-1751 +17-1-1752), Wilhelmus (~15-11-1752 +30-1-1753), Johannes (~19-10-1753 + 17-12-1753), Huberta (~18-9-1754 +8-8-1799), Johannes (~6-1-1756 +13-7-1760), Dorothea (*26-1-1758 +7-3-1758), Fredericus/Gerardus (~4-4-1759 +4-4-1759; waarschijnlijk is dit kind niet eens gedoopt, omdat in het doopboek de getuigen ontbreken, daarbij heeft hij in het doopboek de naam Fredericus en in het overlijdensregister de naam Gerardus), Fredericus (~14-6-1760 +onbekend), Gerarda Theodora (~13-4-1762 +28-9-1813) en Gerardus (~18-4-1764 +25-5-1764).
Het huis dat Maria heeft ge-orven, gelegen aan de Telingstraat en genaamd 't Swarte Varken wordt verhuurd:
Huur en verhuur
Aktenummer: 18
Datum: 28-01-1756
Soort akte: Huur en verhuur
Notaris: L. VAN DER PAUW
Personen:
Verhuurder: Mattheus van den Born
Voornaam: Mattheus
Achternaam: van den Born
Rol in akte: Verhuurder
Huurder: Hendrik Schade
Voornaam: Hendrik
Achternaam: Schade
Rol in akte: Huurder
onroerend goed:
huysinge; Lange Telingsteegh
Soort object: huysinge
Locatie: Lange Telingsteegh
Gerecht: Utrecht
Naam object: 't Swarte Varke
Toegangsnummer: 34-4 Notarissen in de stad Utrecht 1560-1905
Inventarisnummer: U205a011
Vindplaats: Het Utrechts Archief
Maria overlijdt op 25 april 1767, ruim 40 jaar oud:
Jacobikerk Meyers 25 April Maria Vroeijesteijn huisvrouw van Mattheus van den Born, in de lange janstraat, laat na onmindige kinderen, begraven met 8 dragers f 2 - . -
Mattheus treedt opnieuw in het huwelijk in 1767. Hij gaat op 14 augustus 1767 in ondertrouw met Maria Ruffelse, weduwe van Gerrit Delfsch:
Mattheus van den Born wed= van Maria Vroejesteijn in de Lange Janstraat en Maria Ruffelse wed= van Gerrit Delfsch op 't Steenweg
[doorgehaald] nader bewijs van bruidegoms kinderen
Op 28 augustus 1767 trouwen ze in de St. Martinuskerk in de Heerenstraat.
Om hun moederlijk erfdeel voor zijn kinderen zeker te stellen, koopt Mattheus ze uit:
Uitkoop - uit de boedel van Maria van Vroeyesteyn en eerste comparant
Aktenummer: 98
Datum: 15-08-1767
Soort akte: Uitkoop
Notaris: L. VAN DER PAUW
Samenvatting: uit de boedel van Maria van Vroeyesteyn en eerste comparant
Personen:
Uitkoper: Mattheus van den Born
Voornaam: Mattheus
Achternaam: van den Born
Rol in akte: Uitkoper
Echtgenoot: wedr. Maria van Vroeyesteyn
Woonplaats: Utrecht, zz Lange St Jansstraat
Erfgenamen Maria van Vroeyesteyn:
Rol in akte: Erfgenamen Maria van Vroeyesteyn
Tweede Partij: Huberta van den Born, 13 jaar, dochter
Achternaam: Huberta van den Born, 13 jaar, dochter
Rol in akte: Tweede Partij
Tweede Partij: Johannes van den Born, 11 jaar, zoon
Achternaam: Johannes van den Born, 11 jaar, zoon
Rol in akte: Tweede Partij
Tweede Partij: Theodora van den Born, 5 jaar, dochter
Achternaam: Theodora van den Born, 5 jaar, dochter
Rol in akte: Tweede Partij
Voogd: Huybert van Vroeyesteyn
Voornaam: Huybert
Achternaam: van Vroeyesteyn
Rol in akte: Voogd
Voogd: Hendrik Seller
Voornaam: Hendrik
Achternaam: Seller
Rol in akte: Voogd
Verwijzingen: huwelykse voorwaarden d.d. 10-5-1751 voor notaris L. van der Pauw
Toegangsnummer: 34-4 Notarissen in de stad Utrecht 1560-1905
Inventarisnummer: U205a021
Vindplaats: Het Utrechts Archief
Op 24 juni 1768 stellen Mattheus en zijn tweede echtgenote een testament op waarin ze elkaar als erfgenaam benoemen:
Testament - lyftocht langstlevende
Aktenummer: 66-1
Datum: 24-06-1768
Soort akte: Testament
Notaris: L. VAN DER PAUW
Samenvatting: lyftocht langstlevende
Personen:
Testateur: Mattheus van den Born
Voornaam: Mattheus
Achternaam: van den Born
Rol in akte: Testateur
Echtgenoot: x Maria Ruffelse
Woonplaats: Utrecht, Steenweg
Bijzonderheden: legitieme portie voor myn voorkinderen zonder last van lyftocht
Toegangsnummer: 34-4 Notarissen in de stad Utrecht 1560-1905
Inventarisnummer: U205a022
Vindplaats: Het Utrechts Archief
Testament
Aktenummer: 66-2
Datum: 24-06-1768
Soort akte: Testament
Notaris: L. VAN DER PAUW
Personen:
Testateur: Maria Ruffelse
Voornaam: Maria
Achternaam: Ruffelse
Rol in akte: Testateur
Echtgenoot: gehuwd met Mattheus van den Born
Woonplaats: Utrecht, Springweg
Erfgenaam: haar man
Achternaam: haar man
Rol in akte: Erfgenaam
Toegangsnummer: 34-4 Notarissen in de stad Utrecht 1560-1905
Inventarisnummer: U205a022
Vindplaats: Het Utrechts Archief
Mattheus en Maria Ruffelse krijgen geen kinderen en Maria overlijdt al op 13 oktober 1772:
Weeskerk Sesselaar 13 Octob Maria Ruffels huisvrouw van Mattheus van den Born op t Steenweg bij de Massegast laat na drie onmondige kinderen, begraven met 8 dragers f 2 - . -
Merk op dat het gezin inmiddels woonde op het Steenweg (en niet de Steenweg) bij de Massegast (een heden nog bestaande steeg tussen Steenweg en Oudegracht) en dat Maria wordt begraven in de Weeskerk. Deze kerk behoorde bij een klooster dat ooit door de 1274 opgeheven orde van de Zakbroeders gesticht was, later werd overgenomen door de Augustijnen en na de Reformatie in gebruik was als het Sint Elisabeth Weeshuis. Op de plek van de kerk werd in de jaren '20 een concertzaal (later bioscoop en concertcafé) gebouwd, die tot voor kort in gebruik was als Poppodium Tivoli.
In 1768 worden ook de financiële zaken met Mattheus' zwagers Hendrik en Abraham Ruffelse geregeld, waarbij de laatsten afzien van lijftocht (dus in feite afstand doen van de erfenis van hun zuster).
Akkoord - over voldoening aandeel legaat, waarby 1e comparant afstand doet van de lyftocht
Datering: 29-01-1773
Aktenummer: 12
Datum: 29-01-1773
Soort akte: Akkoord
Rol: Genoemd
Notaris: L. VAN DER PAUW
Samenvatting: over voldoening aandeel legaat, waarby 1e comparant afstand doet van de lyftocht
Aktedatum: 29-01-1773
Personen:
Eerste Partij: Mattheus van den Born
Voornaam: Mattheus
Achternaam: van den Born
Rol in akte: Eerste Partij
Echtgenoot: laatst wedr. Maria Ruffelse
Tweede Partij: Hendrik Ruffelse, zwager
Achternaam: Hendrik Ruffelse, zwager
Rol in akte: Tweede Partij
Woonplaats: Amsterdam
Verwijzingen: testament d.d. 24-6-1768 voor notaris L. van der Pauw
Bijzonderheden: wederhelft legaat competeert broer Abraham Ruffelse
Toegangsnummer: 34-4 Notarissen in de stad Utrecht 1560-1905
Inventarisnummer: U205a027
Vindplaats: Het Utrechts Archief
In 1775 verkoopt Mattheus een drietal cameren met erf en grond in het Koningspoortje op de Oudegracht:
Koop en verkoop
Aktenummer: 135
Datum: 27-10-1775
Soort akte: Koop en verkoop
Notaris: J. DE CLEFAY
Personen:
Verkoper: Mattheus van den Born
Voornaam: Mattheus
Achternaam: van den Born
Rol in akte: Verkoper
Beroep: meester backer
Woonplaats: Utrecht
Koper: Claude Bourdon
Voornaam: Claude
Achternaam: Bourdon
Rol in akte: Koper
Gemachtigde: Louis Bourdon, zoon
Achternaam: Louis Bourdon, zoon
Rol in akte: Gemachtigde
onroerend goed:
3 kameren of wooningen met erf en grond; wz Oudegragt, tusschen St Jacobsbrugge en Weerdsbrugge, in het Koningspoortje
Soort object: 3 kameren of wooningen met erf en grond
Locatie: wz Oudegragt, tusschen St Jacobsbrugge en Weerdsbrugge, in het Koningspoortje
Belendingen: zw: Claude Bourdon nw: erven Johannes Casparus Gerker
Gerecht: Utrecht
Toegangsnummer: 34-4 Notarissen in de stad Utrecht 1560-1905
Inventarisnummer: U237a006
Vindplaats: Het Utrechts Archief
Zowel het steegje als (een deel van) de woningen bestaan nog steeds. Het gaat waarschijnlijk om wat ooit Oudegracht 11 was. De huidige bebouwing is uit de 19e eeuw:
Een heel onbekend stukje Utrecht is het ontoegankelijke restant van het voormalige slop de Koningspoort. Het bestaat uit de eenlaagshuisjesOudegracht 13 en 15. Afgezien van de oude toegang tussen de hoekpanden aan de Oudegracht is dit achterste stukje van het haakse slop het enige dat van de Koningspoort resteert, de strook grond tussen de huisjes en de huidige Oranjehof is nog echt een stukje van het oude slop.
Op de oudste kadasterkaart uit 1832 staan Oudegracht 13 en 15 nog niet, ze zijn ergens in de 19e eeuw gebouwd. De nu verwaarloosde huizen zijn in 1929 samengetrokken en doorgebroken naar Oranjestraat 14. Het geheel werd een wagenmakerij. Het tussenlid naar Oranjestraat 14 was er al, maar het is later gebouwd dan Oudegracht 15, zoals te zien is aan de scheur links in de voorgevel daarvan. De ingang, die tegen die van het rechter buurpand aanzat, is dichtgemetseld. Het venster zit op de oorspronkelijke plaats, maar is verkleind.
[Zie www.documentatie.org]
Mattheus overleed op 21 juli 1798 en was, te oordelen naar het bedrag dat betaald moest worden, inmiddels een man in bonis:
Jacobikerk Dompeling 21 Julij Mattheus van den Born, wed-r van Maria Ruffelse, op het Steenweg, laat na mondige kinderen, begraven f 20 - : - :
Van zijn zoon Fredericus ontbreekt voorlopig ieder spoor. Dochter Huberta trouwde in 1796 met Theodorus Banningh, maar overleed (kinderloos) al in 1799. Dochter Gerarda tenslotte trouwde in 1796 met Bernard Overbeek en kreeg met hem tenminste vier kinderen, voordat ze in 1813 in Zwolle overleed.
Posts
Geen opmerkingen:
Een reactie posten