maandag 18 maart 2019

Een nieuwe (helaas dode) tak aan een oude stam: Eduard Jacobs van den Born (1748-1819)

Aangezien de eindstreep van het voorbereidende werk in zicht komt (nog 700 akten te bekijken van de oorspronkelijke ruim 10.000) en ik nadenk over de vorm die de geplande publicaties in Veluwse Geslachten moeten krijgen, keek ik onlangs weer wat beter naar de "losse eindjes" in mijn gegevens van de geslachten Van den Born.

Zo kwam ik bij de overlijdensakte van Eduard van den Born, die op 3 mei 1819 ongehuwd overleed te Bennekom, 70 jaar oud, met als beroep tuinman. 


Overlijdensakte Eduard van den Born - Bennekom 3-5-1819
De naam Eduard was ik niet eerder tegengekomen bij de Wageningse en Renkumse Van den Borns, dus het had ook kunnen gaan om een Van den Bor of een Brabantse of Limburgse Van den Borne of Van den Boorn.
Inmiddels had ik via het ONA van Ede echter al wat meer informatie vergaard:

Document uit Notariële akten Ede
aktenummer 575
identificatie 618.575
inventarisnummer 618
Datum: 21 april 1819
Testateur: Eduard van den Born, wonende onder de gemeente Bennekom ten huize van zijn neef Geurt van Maanen, bouwman aldaar. Wijst zijn neef Geurt van Manen aan als enige erfgenaam, onder herroeping van alle vroegere testamenten.

Getuigen:
Harmen Hendriksen van den Heetkamp, wildschut
Peter Vetter, gepensioneerd militair
Gijsbert Veenbrink, bouwman
Gerrit Evertsen van Holland, bouwman
Testament Eduard van den Born - pagina 1

Testament Eduard van den Born - pagina 2
Mogelijk is deze Geurt van Maanen dezelfde als de echtgenoot van Elizabeth Schut, die overlijdt 28-6-1831 te Bennekom. 61 jaar oud. Hij zou dan rond 1770 geboren moeten zijn.
Er is inderdaad een Trouwvermelding in Bennekom van dit huwelijk te vinden:
12-11-1806 Geurt van Maanen 35 jr. geb. en won. Bennekom en Elisabet Schut 39 jr. wed. Aart Maasen geb. Leersum en won. Bennekom
Na enig speurwerk dook ook de Doopvermelding van Geurt uit Bennekom op:
27-01-1771 Geurt z.v. Willem Geurtse en Jenneke Eduards

Dit zag er meteen interessant uit. Aangezien Eduard van den Born een neef is van Geurt, zou Jenneke Eduards een zus kunnen zijn van de moeder van Eduard (waarbij Eduard vernoemd is naar hun beider vader). Ik ging dus op zoek naar een mogelijke doopvermelding van Eduard in Bennekom, waarbij het kind een Eduard moest zijn en het patroniem van de moeder Eduards. Ook die bleek er te zijn:
19-03-1748 Eduard z.v. Jacob Cornelissen en Ariantien Eduards

De ouders van Eduard blijken Jacob Cornelissen en Ariaantje Eduards van Maanen te zijn, die behalve Eduard nog drie kinderen in Bennekom laten dopen: dochter Geeske op 28-11-1745, zoon Jacobus op 12-12-1762 en dochter Catharina op 27-6-1766. Ze trouwen ook in Bennekom:
21-03-1744 Jacob Cnelissen en Arnoutje Eduarts van Maanen, beide te Bennekom

De vraag was nu: wie zijn de ouders van Jacob? De ouders van Ariaantje/Arnoutje Eduards van Maanen bleken vrij gemakkelijk te vinden, namelijk Eduard Jansen van Baren en Catharina Jansen van Manen. Ondanks een lange periode tussen het 3e en het 4e kind van Jacob en Ariaantje (14 jaar), zijn in elk geval Ariaantje's ouders vernoemd.
Dat leek erop te wijzen dat de ouders van Jacob niet volledig vernoemd zijn. Zijn moeder zou Geeske moeten heten en er zou mogelijk een grootvader de naam Jacob moeten hebben (dus mogelijk de vader van Geeske of van Jacob). Via zijn patroniem weten we echter dat zijn vader Cornelis moet heten.

Er komt één doopvermelding voor in Bennekom die aan al deze criteria voldoet:
14-03-1717 Jacob sn van Cornelis Jacobsen en Geeske Hendericks
Deze vermelding (en deze ouders) bleek al bekend in mijn gegevens: Geeske Hendriks is de echtgenote van Cornelis Jacobs [van den Born], de tweede zoon van Jacob Jans [inde Maet] en Neeltje Jacobs [van den Born], de stamouders van "mijn" familie Van den Born.
In het Bornboek heeft mijn oom Peter van den Born, naast de 5 in Renkum gedoopte kinderen (1719, 1721, 1723, 1725 en 1727) ook de in Bennekom gedoopte zoon Jacob (1717) opgenomen.

(Ik werd enige tijd op het verkeerde been gezet doordat ik mijn gegevens baseerde op een publicatie van Veluwse Geslachten, waarin deze zoon Jacob ten onrechte als een dochter Jacobje werd vermeld. Op de scan van het DTB-register is echter duidelijk dat het om een zoon Jacob gaat.)

Terug naar Eduard. Hij benoemt zijn neef van moederszijde Geurt van Maanen als erfgenaam, mogelijk omdat hij van vaderszijde geen familie meer heeft of kent. Zijn enige in 1819 nog levende familielid was Jannette Catharina van den Born (1804-1833), kleindochter van zijn oom Derk Cornelisz (Derk Jansen) van den Born. Die familie woonde echter al decennia lang in Amsterdam, dus veel contact zal er niet geweest zijn.
Tevens valt uit het testament de conclusie te trekken dat Eduard's broer en zussen inmiddels ook zijn overleden, zeer waarschijnlijk zonder nageslacht na te laten.

Zo komt er met Eduard Jacobs van den Born een einde aan de afstamming in mannelijke lijn van Cornelis Jacobsz, de tweede zoon van Jacob Jans en Neeltje Jacobs.