zondag 19 september 2010

Open source-genealogie in optima forma

Hoewel een naam een zeker mate van uniciteit lijkt te hebben, hangt het sterk van de naam af hoe dit unieke wordt opgevat. Wanneer iemand Jan Janssen heet, moet die wel echt de Tour de France gewonnen hebben om alleen al op basis van zijn naam enige herkenning op te wekken. Iets anders geldt voor Paul Haenen, die ook een belangrijk man bij de Europese Centrale Bank is.
Ergens tussen die uitersten bevindt zich de naam Peter Vermaat, die - als we op Google af gaan - hoogstens door vijf mensen wordt gevoerd. Daarbij is de kans vrij groot dat die personen, immers in het bezit van een achternaam die in 2007 slechts 1400 keer in Nederland voorkwam, familie van elkaar zijn.

Dit was ook mijn gedachte op het moment dat ik er achter kwam dat http://www.petervermaat.nl al bezet was, en wel door een verhalenverteller, poppenspeler, dichter, annex RK theoloog.
Nog eens goed gekeken naar de beschikbare foto's: weliswaar geen onmiddellijke herkenning, maar toch ook geen gezicht dat enige verwantschap al direct uitsluit.
Even terzijde: bij soort overwegingen past uiteraard de nodige voorzichtigheid. Een van mijn aangetrouwde ooms werd eens in Schiedam voorgesteld aan een naamgenoot, die duidelijk uit een van onze koloniën afkomstig was en bedacht daarbij dat het goed zou kunnen gaan om een nazaat van een van zijn ooms, die naar verluidt zowel in de Oost als in de West, zonder enige verplichting op zich te nemen, voor een uitgebreid nageslacht had gezorgd. Naar die verdwenen oom ben ik overigens ook nog op zoek (evenals naar die nazaten trouwens, maar dat in het kader van een heel andere stamboom dan die van mijzelf).

Na een kort mailcontact tussen mijn (zeer verre) familielid Niek Vermaat en mijn naamgenoot uit Slappeterp, bleek dat deze afkomstig was uit Achthuizen, een plaats op Goeree-Overflakkee, die precies in het midden ligt van de driehoek Den Bommel-Oude Tonge-Ooltgensplaat. De eerste en de laatste plaats uit dit rijtje zijn mij bekend als geboorteplaatsen van leden van de "Tak Ooltgensplaat", beginnend met een Philip Vermaat, die ik tot op heden niet heb kunnen verbinden met "mijn" familie, die zijn oorsprong heeft in Schonauwen (bij Houten, Utrecht), maar verreweg zijn meeste vertegenwoordigers heeft in de omgeving van Rotterdam en op Voorne-Putten. Van Voorne-Putten is het een kleine stap naar Goeree en van Goeree naar West-Brabant eveneens.

In eerste instantie kon ik mijn naamgenoot op basis van zijn informatie plaatsen in een "Tak Dinteloord", die rond 1714 begon in Hoeven. Andere takken, uit nabijgelegen plaatsen als Oud- en Nieuw-Gastel, Halsteren en Standdaarbuiten, met vermeldingen in Oudenbosch en Etten-Leur, leken met deze tak in verbinding te staan, maar hoe was mij niet bekend.
Vrij kort daarna vond ik echter via internet een artikel uit De Brabantse Leeuw van A.M. Bosters, getiteld "Vermaat-Varremaet uit Hoeven en Oud-Gastel". Hierin wordt getoond welke afstammelingen een zekere Cornelis Varremaet, rond 1500 geboren, naliet in Hoeven en omgeving.
Tevens wordt duidelijk dat er in de betreffende DTB-gegevens een enorme varieteit bestaat bij het spellen van deze naam: naast Varremaet komen ook Vaermaet, Verremaedt, Vermaeten, Fermaet, Voormaet en Formaet voor. Het zoeken door middel van wildcards was voor mijn verdere naspeuren in de BHIC-site een essentieel hulpmiddel.

Voor mijn onderzoek betekent dit een flinke stap voorwaarts. Gecombineerd met de takken en gegevens die ik al had, heb ik een afstamming kunnen reconstrueren die daar begint en die in feite alle mij bekende takken uit die omgeving blijkt te omvatten. Er blijft nog een zeer klein aantal "losse Vermaten" over, van wie ik op basis van hun voornaam een verwantschap vermoed, maar die niet te verbinden zijn.
Ook heb ik niet alleen deze familie kunnen reconstrueren (via de site van het BHIC heb ik nog meer informatie gevonden, die een uitbreiding bleek van van ik al had en van wat in het artikel staat), maar blijkt ook met vrij grote zekerheid dat de Brabantse Vermaten geen enkele verwantschap hebben met de Zuidhollandse.
Dit betekent tevens dat twee mensen met dezelfde - vrij dun gezaaide - naam toch niet verbonden hoeven te zijn door enige verwantschap.

Het toont tevens aan dat het internet niet alleen een belangrijke bron kan zijn op het gebied van primaire (DTB-)gegevens, maar dat ook de ontsluiting van publicaties een belangrijk hulpmiddel voor de beginnende genealoog aan het worden is.
Naar meneer of mevrouw A.M. Bosters vanaf deze plek een opgestoken duim voor dit prima staaltje onderzoekswerk, waarop navolgers dankbaar mogen voortbouwen.

Open source-genealogie in optima forma!