donderdag 12 juni 2014

Van den Born!

Uiteindelijk kon ik het niet laten. Wanneer je te lang bezig bent met het "kauwen" van akten van de Burgelijke Stand, zoals ik had gedaan met de geboorten van de nazaten van Wolter Michelsen en voor de helft van de huwelijken, kun je op een zeker ogenblik niet langer meer verdragen dat een nieuw project verder en verder achter de horizon raakt. Toen bleek dat ik pas in 2019 aan de reeks Van den Born zou kunnen beginnen, werd me dat te gortig.
Ik heb Wolter Michelsen dus voor onbepaalde tijd opzij geschoven en zowel Harskamp/Larekamp als Schaap voor onbepaalde tijd uitgesteld. Sinds een paar weken ben ik intensief bezig met iedereen die de achternaam Van den Born draagt.

Dat vereist weer een heel andere aanpak dan ik bij de parentelen Winter, Michelsen, Larekamp en Schaap gewend was. Daarbij liep de zoektocht immers steeds vanuit een voorvader naar al diens nazaten.
Nu is het grazen en graven naar slechts één naam.
Tegelijkertijd is dit - net zoals indertijd in de beginfase van de geslachten Vermaat - een ingewikkelde zoektocht. Het duurt een tijd voordat de vele individuele vlekjes zich samenvoegen tot een patroon op de kaart.

Dankzij het vele werk van mijn oom Peter van den Born in zijn Bornboek is de stamboom van Jacob Jans en Neeltje Jacobs al heel uitgebreid uitgewerkt. Toch zit ook daarin voor mij weer veel werk, omdat de gezinnen van de vrouwelijke Van den Borns niet zijn opgenomen. Ook deed ik vrijwel in het begin van een onderzoek een mooie ontdekking door Jacomina Jacobs, de "weduwe Ekelenburg" te traceren in Rotterdam met haar beide huwelijken en haar enig kind (waarbij ook bleek dat zij zich in 1716 nog Termaet noemde).
Momenteel behoren 2043 personen in mijn bestand tot deze familie.

Een tweede grote familie, die zeer waarschijnlijk geen enkele verbinding heeft met de eerste, is de familie Van den Bo(o)r(e)n uit Gronsveld en omgeving. Deze groep heeft nu 1023 mensen in mijn bestand, maar gezien de verbasteringen die de naam heeft ondergaan (van den Born, van den Boorn, van den Booren, van den Boren, Vandenboorn, Vandenbooren etc.) verwacht ik ook hier nog wel wat zoekwerk te hebben.

Kleine families Van den Born, zoals je die tegenkomt in Diessen, Delft en Leiden zijn misschien wel nooit met een grotere familie te verbinden, maar dat weet je nooit. Er is in 2006 een boek verschenen over Van den Born met name in deze regio. Ook de oudste vermelding van een Van den Born, Klaas Loenis Hubrechtsz van den Boorn, poorter van 's-Hertogenbosch in 1458, komt uit die streken. En dan heb ik het nog niet over de Van den Born-s (en Vandenborn-s) uit België, die nog altijd daar voorkomen.

Vreemd genoeg is er een (protestantse!) familie Van den Born die vanaf het begin van de 17e eeuw in Heeze en omgeving voorkomt. De eerste vertegenwoordiger van deze familie was vorster (boswachter) en zou afkomstig zijn uit het land van Kleef. Deze groep bestaat momenteel uit 357 personen.


De grootste uitdaging zal echter komen uit de omgeving van Wageningen, Bennekom en Renkum, waar behalve de nakomelingen van Jacob Jansz nog andere Van den Borns te vinden zijn. Helaas beginnen de bewaarde DTB-registers uit die regio pas in het eerste kwart van de 18e eeuw, zodat het de vraag is of ik de samenhang tussen deze personen ooit uitgeplozen krijg.

Ook het feit dat de BS van deze regio nog niet voorkomt in WieWasWie zal veel werk opleveren: gelukkig is de site van Genver overgenomen en voortgezet!
Het is inmiddels wel mogelijk gebleken om twee kleine (sub)stambomen van RK Van den Borns uit Wageningen op te stellen (respectievelijk 315 en 75 personen). In de 18e eeuw komen in Utrecht ook diverse Van den Borns voor (vaak ambachtslieden), maar ook hier nog veel losse eindjes.

Me vervelen is er voorlopig niet bij. En dat is ook iets waard.





5 opmerkingen:

  1. Toevallig een Claes de Born gevonden die de vader van Marritie Claessens de Born zou kunnen zijn? Zij trouwt met Bart Hendriks van Donselaar in 1686 te Bennekom.

    Groet, Sigrid

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Uit de vermeldingen van 8-2-1691 (Hendrik) en 10-9-1693 (Claes) blijkt dat het echtpaar Bart Hendricksz en Maria Claessens toen op "de Born" woonden. Dat betekent echter nog niet dat Maria "van den Born" oid heette.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Overigens laat dit echtpaar ook twee kinderen dopen in Veenendaal: Jantjen (18-12-1686) en Gerritjen (28-10-1688).

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Ja dank je, die heb ik. Weet je toevallig dan wel wat hier "de Born"is. Plaatsnaam of is het een hoeve oid? Warnsborn?

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Het was een boerderij tussen Bennekom en Wageningen. Vandaag de dag bestaat het complex "de Born" uit gebouwen van de Wageningse Universiteit.

    BeantwoordenVerwijderen