maandag 15 juli 2024

Aanknopingspunten via DNA?

Konraad Winter (1843-1885) was het enig kind van Lammechijn Konraads Winter (1823-1844) en een onbekende vader. Ook van een eventuele vernoeming worden we niet wijzer, aangezien Lammechijn in haar zoon haar vader heeft vernoemd.

Mogelijk is er wel iets te zeggen naar aanleiding van de getuigen die bij de geboorteaangifte optraden. Hoewel Lammechijn bij de geboorte 21 jaar oud was en "zonder beroep", is het niet onmogelijk dat zij in het nabijgelegen Scheemda werkte. Nu was Hendrik Jacobs van Dijk, de eerste getuige, deurwaarder en IJsbrand Stuurwold, de tweede getuige, kastelein. Werken in de huishouding is denkbaar, zowel bij de eerste als bij de tweede getuige.  In huize Van Dijk waren er 5 kleine kinderen, in huize Stuurwold was de echtgenote zwanger van het tweede kind. Voldoende gelegenheid voor extra handen en eveneens voor een snelle misstap.

Met de huidige stand van het DNA-onderzoek en de nog altijd groeiende databanken op dit terrein, is er een mogelijkheid van een match, aangezien de mannelijke nazaten van Konraad Winter hetzelfde Y-chromosoom zouden moeten hebben als hun nog onbekende voorvader. Om die reden leek het me interessant om na te gaan of er van beide getuigen nog mannelijke nazaten in leven zijn.

Handtekeningen van Hendrik Jacobs van Dijk en IJsbrand Stuurwold

Bij IJsbrand Stuurwold was de zoektocht al snel voorbij: zijn enige zoon Eildert kwam - ongehuwd - in 1861 door verdrinking om het leven toen het schip Anna Catharina, waarop hij stuurman was, op 14 november 1861 voor de Engelse kust bij Tow Rock strandde en hij door een stortzee overboord sloeg. Zijn stiefvader en de rest van de bemanning werden wel gered.

Parenteel van IJsbrand Stuurwold

1 IJsbrand Stuurwold is geboren op 24-02-1812 in Scheemda. IJsbrand is overleden op 16-06-1848 in Scheemda, 36 jaar oud. IJsbrand trouwde, 27 jaar oud, op 27-04-1839 in Delfzijl met Elizabeth Harders, 20 jaar oud. Elizabeth is geboren op 06-05-1818 in Delfzijl. Elizabeth is overleden op 15-01-1886 in Scheemda, 67 jaar oud.
Kinderen van IJsbrand en Elizabeth:
1 Eildert Stuurwold [1.1], geboren op 04-03-1840 in Scheemda. Eildert is overleden op 14-11-1861 in South Shields, Durham, England (GB), 21 jaar oud (oorzaak: overboord geslagen van de "Anna Catharina" toen deze strandde bij Trow Rocks).
2 Anna Stuurwold, geboren op 03-05-1843 in Scheemda. Volgt 1.2.
1.2 Anna Stuurwold is geboren op 03-05-1843 in Scheemda, dochter van IJsbrand Stuurwold (zie 1) en Elizabeth Harders. Anna is overleden op 30-12-1915 in Amsterdam, 72 jaar oud.
Kind van Anna uit onbekende relatie:
1 Elizabeth Alida Meijer, geboren op 19-08-1869 in Oostwold. Volgt 1.2.1.
1.2.1 Elizabeth Alida Meijer is geboren op 19-08-1869 in Oostwold, dochter van Anna Stuurwold (zie 1.2). Elizabeth is overleden op 13-04-1945 in Groningen, 75 jaar oud. Elizabeth trouwde, 45 jaar oud, op 29-07-1915 in Amsterdam met Hermannus Jakobus van Dijk, 57 jaar oud. Hermannus is geboren op 23-12-1857 in Scheemda, zoon van Hendrik Jacobs van Dijk en Alida Harders. Hermannus is overleden op 14-01-1942 in Groningen, 84 jaar oud. Het huwelijk van Elizabeth en Hermannus bleef kinderloos.

=   *   =   *   =   *   =   *   =   *   =   *   =   *   =   *   =   *   =   *   =   *   =   *   =   *   =   *   =   *   =

De zoektocht met Hendrik Jacobs van Dijk als startpunt ging nog een heel eind door, totdat ook deze in het zicht van de haven verging: de laatste mannelijke nazaat Johann Rudolph van Dijk had weliswaar een zoon, maar deze leefde slechts 5 dagen.

Parenteel van Hendrik Jacobs van Dijk

1 Hendrik Jacobs van Dijk. Hij is gedoopt op 20-12-1801 in Pekela. Hendrik is overleden op 26-01-1858 in Scheemda, 56 jaar oud. Hendrik:
(1) trouwde, 24 jaar oud, op 06-05-1826 in Scheemda met Anna Kornelia Ross, 20 jaar oud. Anna is geboren op 23-08-1805 in Beerta. Anna is overleden op 05-01-1845 in Scheemda, 39 jaar oud.
(2) trouwde, 47 jaar oud, op 23-12-1848 in Scheemda met Anje Jans Dijkgat, 28 jaar oud. Anje is geboren op 07-02-1820 in Heveskes. Anje is overleden op 21-04-1855 in Scheemda, 35 jaar oud.
(3) trouwde, 55 jaar oud, op 02-02-1857 in Scheemda met Alida Harders, 36 jaar oud. Alida is geboren op 04-03-1820 in Delfzijl. Alida is overleden op 18-11-1887 in Groningen, 67 jaar oud.
Kinderen van Hendrik en Anna:
1 Jacob van Dijk [1.1], geboren op 13-03-1827 in Scheemda. Jacob is overleden op 23-08-1827 in Scheemda, 5 maanden oud.
2 Aaltje van Dijk [1.2], geboren op 24-05-1828 in Scheemda. Aaltje is overleden op 16-02-1852 in Groningen, 23 jaar oud.
3 Jacobje van Dijk [1.3], geboren op 11-06-1831 in Scheemda. Jacobje is overleden op 23-06-1832 in Scheemda, 1 jaar oud.
4 Jakobje van Dijk [1.4], geboren op 22-03-1833 in Scheemda. Jakobje is overleden op 14-08-1890 in Winschoten, 57 jaar oud.
5 Johanna Rudolphina van Dijk [1.5], geboren op 26-08-1836 in Scheemda. Johanna is overleden op 08-01-1876 in Groningen, 39 jaar oud.
6 Jakob van Dijk [1.6], geboren op 24-05-1839 in Scheemda. Jakob is overleden op 03-04-1872 in Groningen, 32 jaar oud.
7 Johannes Rudolph van Dijk, geboren op 23-09-1841 in Scheemda. Volgt 1.7.
8 Pieter van Dijk [1.8], geboren op 05-12-1844 in Scheemda. Pieter is overleden op 10-12-1844 in Scheemda, 5 dagen oud.
Kinderen van Hendrik en Anje:
9 Jan Jakobus van Dijk, geboren op 25-02-1849 in Scheemda. Volgt 1.9.
10 Hindrika Alida van Dijk [1.10], geboren op 02-04-1851 in Scheemda. Hindrika is overleden op 31-05-1852 in Scheemda, 1 jaar oud.
11 Alidanus Hendrik van Dijk [1.11], geboren op 07-02-1853 in Scheemda.
12 Hindrika Alida van Dijk [1.12], geboren op 25-03-1855 in Scheemda. Hindrika is overleden op 18-03-1910 in Soekaboemi (RI), 54 jaar oud.
Kind van Hendrik en Alida:
13 Hermannus Jakobus van Dijk, geboren op 23-12-1857 in Scheemda. Volgt 1.13.
1.7 Johannes Rudolph van Dijk is geboren op 23-09-1841 in Scheemda, zoon van Hendrik Jacobs van Dijk (zie 1) en Anna Kornelia Ross. Johannes is overleden op 20-09-1913 in Groningen, 71 jaar oud. Johannes trouwde, 28 jaar oud, op 20-08-1870 in Groningen met Hinderika Buirma, 26 jaar oud. Hinderika is geboren op 26-06-1844 in Groningen. Hinderika is overleden op 18-11-1927 in Groningen, 83 jaar oud.
Kinderen van Johannes en Hinderika:
1 Wibbina Lucretia van Dijk [1.7.1], geboren op 17-06-1871 in Groningen. Wibbina is overleden op 14-09-1933 in Enschede, 62 jaar oud.
2 Anna Cornelia van Dijk [1.7.2], geboren op 16-10-1872 in Groningen. Anna is overleden op 13-04-1960 in Haren, 87 jaar oud.
3 Alida Jacoba van Dijk [1.7.3], geboren op 04-01-1875 in Groningen. Alida is overleden op 19-11-1963 in Haren, 88 jaar oud.
4 Lukas van Dijk, geboren op 06-05-1877 in Groningen. Volgt 1.7.4.
5 Anna Maria Philippina van Dijk [1.7.5], geboren op 26-10-1879 in Groningen. Anna is overleden op 20-04-1953 in Groningen, 73 jaar oud.
1.7.4 Lukas van Dijk is geboren op 06-05-1877 in Groningen, zoon van Johannes Rudolph van Dijk (zie 1.7) en Hinderika Buirma. Lukas is overleden op 24-09-1939 in Uitwierde, 62 jaar oud. Lukas trouwde, 28 jaar oud, op 15-05-1905 in Bedum met Anje Brontsema, 23 jaar oud. Anje is geboren op 30-06-1881 in Onderdendam. Anje is overleden op 03-04-1962 in Haren, 80 jaar oud.
Kinderen van Lukas en Anje:
1 Henderika Wijtzia van Dijk [1.7.4.1], geboren op 24-06-1906 in Niezijl. Henderika is overleden op 24-01-1970 in Epe, 63 jaar oud.
2 Frederika Ida Johanna van Dijk [1.7.4.2], geboren op 15-01-1908 in Niezijl. Frederika is overleden op 22-12-1993 in Groningen, 85 jaar oud. Zij is begraven in Uitwierde.
3 Johann Rudolph van Dijk, geboren op 26-07-1912 in Nuis. Volgt 1.7.4.3.
1.7.4.3 Johann Rudolph van Dijk is geboren op 26-07-1912 in Nuis, zoon van Lukas van Dijk (zie 1.7.4) en Anje Brontsema. Johann trouwde, 33 jaar oud, op 15-01-1946 in Brummen met Paula Akkerman, 24 jaar oud. Paula is geboren op 29-05-1921 in Brummen.
Kinderen van Johann en Paula:
1 Lilian van Dijk [1.7.4.3.1].
2 Wendy van Dijk [1.7.4.3.2].
3 Luka Hendrik Pieter van Dijk [1.7.4.3.3], geboren op 14-02-1950 in Epe. Luka is overleden op 19-02-1950 in Epe, 5 dagen oud.
1.9 Jan Jakobus van Dijk is geboren op 25-02-1849 in Scheemda, zoon van Hendrik Jacobs van Dijk (zie 1) en Anje Jans Dijkgat. Jan is overleden op 01-04-1879 in Groningen, 30 jaar oud. Jan trouwde, 24 jaar oud, op 03-05-1873 in Groningen met Jantje Ogterop Kuitert, 24 jaar oud. Jantje is geboren op 27-05-1848 in Groningen. Jantje is overleden op 20-03-1902 in Utrecht, 53 jaar oud.
Kinderen van Jan en Jantje:
1 Hendrik Jacob van Dijk [1.9.1], geboren op 19-02-1874 in Groningen. Hendrik is overleden op 19-10-1874 in Groningen, 8 maanden oud.
2 Janna Berendina van Dijk [1.9.2], geboren op 14-03-1875 in Groningen. Janna is overleden op 24-10-1947 in Nijmegen, 72 jaar oud.
3 Anna Hendrika Jacoba van Dijk [1.9.3], geboren op 01-10-1876 in Groningen. Anna is overleden op 11-05-1877 in Groningen, 7 maanden oud.
4 NN van Dijk [1.9.4], levenloos geboren zoon, geboren op 03-10-1878 in Groningen.
5 NN van Dijk [1.9.5], levenloos geboren zoon, geboren op 03-10-1878 in Groningen.
1.13 Hermannus Jakobus van Dijk is geboren op 23-12-1857 in Scheemda, zoon van Hendrik Jacobs van Dijk (zie 1) en Alida Harders. Hermannus is overleden op 14-01-1942 in Groningen, 84 jaar oud. Hermannus trouwde, 57 jaar oud, op 29-07-1915 in Amsterdam met Elizabeth Alida Meijer, 45 jaar oud. Elizabeth is geboren op 19-08-1869 in Oostwold, dochter van Anna Stuurwold. Elizabeth is overleden op 13-04-1945 in Groningen, 75 jaar oud. Het huwelijk van Hermannus en Elizabeth bleef kinderloos.

=   *   =   *   =   *   =   *   =   *   =   *   =   *   =   *   =   *   =   *   =   *   =   *   =   *   =   *   =   *   =

Wat opvalt is dat de toch zo verschillende familielijnen van Van Dijk en Stuurwold toch nog ergens samenkomen: Hermannus Jakobus van Dijk trouwt in 1915 met Elizabeth Alida Meijer, een dochter van Anna (IJsbrands) Stuurwold.

Betekent dit definitief dat er geen DNA-match te maken is? Niet per se. Mogelijk hadden zowel Hendrik als IJsbrand nog broers die wel nog levende mannelijke nazaten hebben. Ook die hebben als het goed is hetzelfde Y-chromosoom.

vrijdag 5 juli 2024

De laatste Larekamp op aarde leeft niet meer

In 2012 sprak ik het vermoeden uit dat Ethel Johanna Larekamp waarschijnlijk de laatste nazaat was van Aelbert Aertsz (van) La(a)rekamp en Johanna Barten van Donselaar die de naam Larekamp nog droeg en daarmee "de laatste Larekamp op aarde".

Destijds wist ik nog niet wat de volledige naam van haar moeder was en ook niets over haar afkomst. Inmiddels is gebleken dat ze als Ethel Mary Findlay op 11 september 1907 is geboren in het dorp Whitehills, Boyndie Parish, County Banffshire, Scotland (UK) als dochter van John Findlay (en een mij nog onbekende moeder). Ze trouwde met Aalbert Larekamp (1900-1996) op 4 juli 1931 in Montclair, New Jersey (USA) en op 4 april 1934 werd in Glen Ridge, New Jersey (USA) hun enig kind Ethel Johanna geboren. Ethel Mary overleed op 9 februari 1988 in Bloomfield, Essex, New Jersey (USA).

Dochter Ethel Johanna trouwde op 12 april 1958 in Newark, New Jersey (USA) met James Flockhart Jr, die op 24 juli 1932 in East Orange, Essex, New Jersey (USA) werd geboren als zoon van James Flockhart Sr en Edith A Morrison. James en Ethel kregen twee dochters: Nancy (woont nu in Marietta, Georgia) en Alice Jane (woont nu in Honolulu, Hawaii). Ethel overleed op 8 januari 2009 in Morganville, Newark, New Jersey (USA) (vermoedelijk aan de gevolgen van kanker) en werd er op 11 januari 2009 begraven. Haar obituary luidt als volgt: "Wife, mother, grandmother Ethel J. Flockhart, 74, of Aberdeen, passed away Thursday, Jan. 8, 2009 in Care One, Holmdel. Visitation will be held on Sunday from 1 to 5 p.m. at the Waitt-Nelms Funeral Home, 501 Highway 79, Morganville. A funeral service will take place on Sunday during the viewing at 4 p.m. Mrs. Flockhart was born in Glen Ridge and lived in Bloomfield before moving to Aberdeen 44 years ago. A homemaker, she had previously worked as a financial secretary for First Presbyterian Church, Matawan, and as a secretary for Allstate Insurance for 10 years in Aberdeen. She is survived by her husband of 50 years, James Flockhart; two daughters, Nancy Flockhart of Marietta, Ga., and Alice Schubert son-in-law, Glenn, and grandchildren, Robert and Glenna, all of Honolulu, Hawaii. Burial will be private. Donations can be made in Ethel's name to the American Cancer Society, P.O. Box 22718, Oklahoma City, OK 73123-1718."

Echtgenoot James overleed op 17 augustus 2009 in East Orange, Essex, New Jersey (USA) en werd op 21 augustus 2009 in het graf van Ethel bijgezet.

Tevens leverde deze speutocht nog een interessant document op, namelijk de aanvraag die Aalbert Larekamp deed voor het verkrijgen van het US Citizenship. Hiertoe moest hij namelijk ook een foto aanleveren.

Aalbert Larekamp vraagt het US Citizenship aan


woensdag 19 juli 2023

Op zoek naar Jannetje Prijs (KWS 987)

Lange tijd was mij van de echtgenote van Anthonij Egbertsz Vreekenhorst (1712-1789, zoon van Egbert Vreekenhorst en Annigje van Alewijck) uitsluitend de naam bekend: Jannetje Prijs. Zelfs de achternaam was niet zeker: af en toe wordt ook Parijs gebruikt. Zonder patroniem, geboorteplaats of zinvolle trouw- of doopgetuigen bij de kinderen was het niet mogelijk om meer over haar afkomst te weten te komen.

Dat ik desondanks toch weer een paar stappen verder kwam, vindt zijn oorsprong in het nog eens goed kijken naar de kinderen van Jannetje en Anthonij (allen gedoopt te Veenendaal):
Gerrit 30-11-1748
Gerrit 22-3-1750
Cristijntje 19-6-1751
Gerrit 7-10-1753
Kornelia 2-11-1755
Antonia 29-1-1758
Kaatje en Jannigje, tweeling, 8-11-1761
Hierbij komt wel heel vaak een Gerrit voor, terwijl een Egbert ontbreekt. De vader van Jannetje moest dus wel Gerrit heten.

Na wat speurwerk vond ik de doop van Jannetje in Ravenswaaij en ook de doopinschrijvingen van haar ouders (helaas niet de trouwinschrijving). Van haar grootouders vond ik juist alleen de trouwinschrijvingen.

Doopinschrijving van Jannetje Gerrits Prijs

Gedurende deze speurtocht kwam ik ook een "verhaal" op het spoor, namelijk dat van Jannetje's tante: Annetje's jongere zus Trijntje Stevens van Scherpenseel. 
Blijkbaar wilde Trijntje "niet deugen": op 26-5-1712 laat ze te Wijk bij Duurstede een dochter Cornelia dopen, "in onegt". Een mogelijkheid is dat Trijntje "uit voorzorg" bij haar oudere zus in huis werd geplaatst: op 22-1-1719 krijgt "Trijntje Stevens van Scherpenseel tot Wijk" namelijk "sijnde ongetrout" te Ravenswaaij een dochter Jannigje (wel keurig vernoemd naar haar moeder), van wie de vader is "Anthonij Janse Splint, timmerman tot Amsterdam". Er is inderdaad een Antonie Splint, getrouwd met Jannetje Jans, die in Amsterdam op 8-5-1663 een zoon Joannes laat dopen; er is overigens ook een Antonij Splinters, getrouwd met Maria Huijbers, die in Amsterdam op 12-5-1673 een dochter Henrickje laat dopen. Doopgetuige is Cornelia Stevense van Scherpenseel, "op 't versoek van D. Schutter". Dominee Aegidius Schutter was predikant te Wijk bij Duurstede van 20-5-1694 tot zijn dood op 19-11-1738. Mogelijk is Antonij Splinters de bedoelde Antonij.
Op 29-3-1723 is het opnieuw "raak": nu wordt - eveneens in onegt - zoon Steven gedoopt. Er staat bij "extract gegeven den 9 october 1762".
Op 18-8-1726 (geboren 11-8-1726) wordt (weer te Ravenswaaij) Johannes gedoopt, zoon van Trijntje Stevense (getuige Cornelia Stevense) en "Klaes Wulffertssen, wonend tot Amsterdam". Er is inderdaad aldaar een Claas Wolferts, getrouwd met Catarina Ledekerk, die in 1697, 1700 en 1701 kinderen laat dopen.
Het gaat nu helaas van kwaad tot erger. Hendrik, te Ravenswaaij gedoopt op 30-5-1728 (getuige opnieuw Cornelia Stevense) heeft mogelijk Trijntje's zwager Gerrit Prijs als vader: "de moeder heeft in den noot geen vader genoemt, die men meent Gerrit Prijs te zijn".
Bij Anthonij, geboren 4-5-1730 en gedoopt 29-5-1730, staat vermeld: "de moeder heeft in den noot geen vader genoemd, doch bekent is dat het is Gerrit Prijs".
Mogelijk woonde Trijntje tijdens haar zwangerschappen bij haar oudere zus Annetje in huis, waarop Gerrit Prijs na verloop van tijd de jongste zus interessanter vond dan de oudste. Maar gezien het feit dat al Trijntje's kinderen buitenechtelijk zijn, kan het initiatief ook heel goed van haar zijn uitgegaan.
Onduidelijk is wie Cornelia Stevense van Scherpenseel is. Gezien haar naam zou ze een zus van Trijntje en Annetje kunnen zijn, maar even goed kan het gaan om Trijntje's dochter. Het feit dat juist zij op verzoek van de predikant in 1719 optreedt als doopgetuige, kan de bedoeling hebben gehad om haar moeder tot inkeer te brengen. Tevergeefs, zo hebben we kunnen zien.

Ook bij de voorouders van Jannetje's echtgenoot Anthonij vond ik de nodige nieuwe gegevens. Het meest belangrijke is daarbij de afkomst van Chrijstine Godron, naar wie Antonij en Jannetje's dochter Cristijntje waarschijnlijk vernoemd is.

Kwartierstaat van Jannigje Gerrits Prijs (Parijs)

Generatie 1 (proband)

1 Jannigje Gerrits Prijs (Parijs). Zij is gedoopt op 27-08-1719 in Ravenswaaij. Jannigje is overleden. Jannigje trouwde, 28 jaar oud, op 05-05-1748 in Veenendaal met Anthonij Egbertsz Vreekenhorst, 36 jaar oud, nadat zij op 14-04-1748 in Veenendaal in ondertrouw zijn gegaan. Anthonij is een zoon van Egbert Hendricksz van Vreeckenhorst en Annigje Gerrits van Aelwijck (Allewijk). Hij is gedoopt op 24-01-1712 in Veenendaal. Anthonij is overleden in 1789, 76 of 77 jaar oud.

Generatie 2 (ouders)

2 Gerrit Hendriksz Prijs. Hij is gedoopt op 06-09-1691 in Wijk bij Duurstede. Gerrit is overleden.
Hij trouwde, ten hoogste 28 jaar oud, vóór 1719 met de ten hoogste 35-jarige
3 Annetje Stevens Van Scherpenseel, geboren in Wijk bij Duurstede. Zij is gedoopt op 07-12-1684 in Driebergen. Annetje is overleden.

Generatie 3 (grootouders)

4 Hendrik Gerritsz Prijs, geboren in 1660 in Maurik. Hendrik is overleden.
Hij ging in ondertrouw, 27 of 28 jaar oud, op 01-09-1688 in Wijk bij Duurstede met de 22 of 23-jarige
5 Nelligje Huiberts Van Schaick, geboren in 1665 in Wijk bij Duurstede. Nelligje is overleden.
6 Steven Jansen Van Scherpenseel, geboren in 1650 in Scherpenzeel. Steven is overleden.
Hij ging in ondertrouw, 32 of 33 jaar oud, op 11-11-1683 in Driebergen met
7 Jannigje Gerrits. Jannigje is overleden. 

===   ***   ===   ***   ===   ***   ===   ***   ===   ***   ===   ***   === 

Kwartierstaat van Anthonij Egbertsz Vreekenhorst

Generatie 1 (proband)

1 Anthonij Egbertsz Vreekenhorst. Hij is gedoopt op 24-01-1712 in Veenendaal. Anthonij is overleden in 1789, 76 of 77 jaar oud. Anthonij trouwde, 36 jaar oud, op 05-05-1748 in Veenendaal met Jannigje Gerrits Prijs (Parijs), 28 jaar oud, nadat zij op 14-04-1748 in Veenendaal in ondertrouw zijn gegaan. Jannigje is geboren op 23-08-1719 in Ravenswaaij, dochter van Gerrit Hendriksz Prijs en Annetje Stevens Van Scherpenseel. Zij is gedoopt op 27-08-1719 in Ravenswaaij. Jannigje is overleden.

Generatie 2 (ouders)

2 Egbert Hendricksz van Vreeckenhorst, geboren in 1677 in Veenendaal. Egbert is overleden.
Hij trouwde, 23 of 24 jaar oud, op 13-03-1701 in Veenendaal met de 26-jarige Annigje Gerrits van Aelwijck (Allewijk). Egbert en Annigje gingen op 27-02-1701 in Veenendaal in ondertrouw.
3 Annigje Gerrits van Aelwijck (Allewijk). Zij is gedoopt op 10-06-1674 in Utrecht (Dom). Annigje is overleden vóór 18-06-1719, ten hoogste 45 jaar oud.

Generatie 3 (grootouders)

4 Hendrick Jansz van Vreeckenhorst, geboren in 1650 in Veenendaal. Hendrick is overleden.
Hij trouwde, 25 of 26 jaar oud, op 23-01-1676 in Veenendaal met de 25 of 26-jarige Geertge Egberts van Emmenes. Hendrick en Geertge gingen op 02-01-1676 in Veenendaal in ondertrouw.
5 Geertge Egberts van Emmenes, geboren in 1650 in Veenendaal. Geertge is overleden.
6 Gerrit (Gerard) Hermansz van Aelwijck, geboren vóór 1641 in Rhenen. Gerrit is overleden vóór 02-09-1726.
Hij trouwde, minstens 32 jaar oud, op 19-08-1673 in Utrecht met de 22 of 23-jarige Christina Klaasse Godron. Gerrit en Christina gingen op 03-08-1673 in Utrecht in ondertrouw.
7 Christina Klaasse Godron, geboren in 1650 in Utrecht. Christina is overleden.

Generatie 4 (overgrootouders)

12 Herman Jerphaasz Van Aelwijck. Herman is overleden.
Hij trouwde met
13 ? [Gerrits?].
14 Nicolas Godron (Gandron, Goderon), genoemt La Force. Nicolas is overleden. Hij is begraven op 26-01-1688 in Utrecht.
Hij ging in ondertrouw op 15-03-1635 in Utrecht met de 19 of 20-jarige
15 Antonetta Crellius (Crollius, Krelis), geboren in 1615 in Dordrecht. Antonetta is overleden, 83 of 84 jaar oud. Zij is begraven op 22-01-1699 in Utrecht.

Witte vlekken in de kwartierstaat (578/1156-1157)

De herkomst van Arie Cornelisz Swartenbol (Hardenbol) is vooralsnog onbekend, ook omdat de RK DTB-registers van Cabauw via internet alleen via fiche te doorzoeken zijn. Mogelijk zijn ze ook niet compleet, aangezien er waarschijnlijk twee zonen van Arie en zijn vrouw Anna Egberts Alblas wel in het Trouwregister van Cabauw voorkomen, maar niet in het Doopregister.

Persoonskaart van Arie Cornelisz Hardenbol (Swartebol)

Arie Cornelisz Hardenbol (Swartebol) is geboren rond 1685, zoon van Cornelis Hardenbol.
Notitie bij Arie: 
[Zie Ons Voorgeslacht nr. 593/595]
Arie trouwde, 30 of 31 jaar oud, op dinsdag 2 juni 1716 in Cabauw [bron: DTB Cabauw dopen index H-Ko 1679-1811 [Family Search, p. 1144/1672]] met Anna Egberts Alblas (afb. 1), 33 jaar oud.
Notitie bij het huwelijk van Arie en Anna: 
Kinderen:
- Cornelius (~5-7-1717, getuige Annigje Rijken) (in 1752 getrouwd: SWARTEBOL Cornelis Arense, en Maeje Willemse Buys, tr. 17-4-1747, get. Gerardus Buys en Joannes Swartebol. Laat de volgende kinderen dopen: Cornelia 17-10-1747, Anna 22-9-1748 (getuige Anna Egberts Alblas), Joannes 7-7-1750 (getuige Adriana Swartebol))
- Adriana (~23-4-1722, getuige Merrigje Pancken) Merrigje is de 2e vrouw van Egbert Alblas
(Egbert? Er is een trouwvelmelding uit Cabauw van SWARTENBOL Egbertus Arense, en Bailje Jansse de Jongh, tr. 20-1-1744, get. Inginje Jans en Jan Cornelisse Burger)
(Joannes? Johannes Swartebol is getuige bij het hwelijk van Cornelis Swartebol, dus mogelijk zijn het broers: SWARTENBOL Joannes, en Joanna (Anna) Hoogendoorn, tr. 1-5-1752, get. Hendrica Panke en Maria Wees. Laat de volgende kinderen dopen: Joannes 14-11-1753, Anna 6-2-1755, Anna 13-2-1756, Joannes 10-2-1758, Anna 2-7-1760, Anna 18-11-1761)
Anna is een dochter van Egbert Bastiaansz (Alblas) en Dirckje Jans Bataet (de Wael). Zij is gedoopt op dinsdag 9 maart 1683 in Cabauw [bron: DTB Cabauw dopen RK index 1679-1811 [Family Search, p. 46/1672]].
Notitie bij de geboorte van Anna: 
Volgens [http://www.den-uijl.nl/genealogy/2/47246.htm] en volgens de fiches DTB Index gedoopt te Cabauw op 9 maart 1683 (getuige Annigje Bataet).
Aangezien Egbert en Anna pas in 1687 zijn getrouwd, moet dit wel 9 maart 1688 zijn. Op 27-4-1688 wordt echter dochter Elisabeth gedoopt. Uiteraard is 9-3-1693 ook mogelijk.

Kind van Arie en Anna:
1 Ariaantje Arents Hardenbol (Swartenbol), geboren in Jaarsveld. Zij is gedoopt op donderdag 23 april 1722 in Cabauw [bron: DTB Cabauw dopen RK index 1679-1811 [Family Search, p. 1145/1672]].
Notitie bij de geboorte van Ariaantje: Getuige: Merrigje Paneken
Ariaantje is overleden vóór vrijdag 13 april 1798 in Maasland, ten hoogste 75 jaar oud. Van het overlijden is aangifte gedaan op vrijdag 13 april 1798 [bron: DTB Maasland begraven impost 1792-1802 [Nationaal Archief, p. 35/96]]. Zij is begraven op vrijdag 13 april 1798 in Maasland [bron: DTB Maasland register begravenen 1735-1812 [Nationaal Archief, p. 39/47]].
Notitie bij overlijden van Ariaantje: "13e April Ik ondergesz: aangeeving doende van het lijk van Adriana Zwartebol verklaare t zelve niet te gehooren tot een der classen dus memorie
[Cornelis van der Burg]"
Ariaantje trouwde, 23 jaar oud, op zondag 7 november 1745 in Willige Langerak [bron: DTB Willige Langerak trouwen 1729-1811 index [Family Search, p. 498/610]] met Paulus (Pouwlis) Tijsz van Buuren, 25 jaar oud, nadat zij op vrijdag 22 oktober 1745 in Willige Langerak in ondertrouw zijn gegaan [bron: DTB Willige Langerak trouwen 1729-1811 index [Family Search, p. 498/610]].
Notitie bij het huwelijk van Ariaantje en Paulus: Kinderen:
25-6-1747 Matthijs (gedoopt te Lopik) [vernoemd naar vader van Paulus]
1-12-1749 Egbert (gedoopt te Cabauw) [vernoemd naar grootvader moederszijde van Ariaantje]
27-8-1752 Anna (gedoopt te Cabauw) [vernoemd naar moeder van Ariaantje]
15-9-1754 Cornelis (gedoopt te Cabauw, getuige Joannes Swartebol) [vernoemd naar overgootvader moederszijde van Ariaantje]
12-9-1756 Cornelia (gedoopt Kethel) [vernoemd naar moeder van Paulus]
5-1-1760 Maartje (gedoopt te Kethel) [vernoeming onbekend, mogelijk naar echtgenote Cornelis Swartebol?]
30-8-1761 Bastiaan (gedoopt te Kethel) [vernoemd naar grootvader van Paulus]
8-4-1763 Arie (gedoopt te Kethel) [vernoemd naar grootvader vaderszijde van Ariaantje]
Paulus is een zoon van Tijs Ariens (Bastiaans) van Buuren en Cornelia Paulusdr van Eikelen(boom). Hij is gedoopt op zondag 7 april 1720 in Leerdam [bron: DTB Leerdam dopen 1718-1738 [Nationaal Archief, p. 8/48]].
Notitie bij de geboorte van Paulus: "Paulus, soon van Thijs Areinse van Buren en Cornelia Paulussen van Eikelenboom"
Paulus is overleden op zaterdag 10 februari 1787 in Kethel, 66 jaar oud. Hij is begraven op dinsdag 13 februari 1787 in Kethel.
Notitie bij overlijden van Paulus: [Begraafboek Kethel in Archief Schiedam]
Notitie bij Paulus: "gekomen op 3-4-1752 van Lopik(erkapel)"

Leeftijd bij belangrijke gebeurtenissen:

30 of 31    Trouwde met Anna Egberts Alblas (02-06-1716)
36 of 37    Dochter Ariaantje Arents gedoopt (23-04-1722)
(Geen overlijdens- of lijkbezorgingsjaar: overzicht afgebroken bij doop laatste kind)

woensdag 12 juli 2023

De kwartierstaat: opnieuw onderweg iets bijgeleerd

Zomertijd, kwartierstaat-tijd. In mei van dit jaar wees een anonieme bijdrager aan dit blog mij er op dat ik Hendrik [Klaasse] van Meerten onterecht liet afstammen van Klaas Jansen van Meerten en Willemke Cornelissen van Ingen. Uit een akte zou blijken dat de juiste ouders Peter Jacobsz van Meerten en Jantje van Lienden zijn.
Via de (zeer uitgebreide) website van Jan van Meerten (https://oorsprong.info/genealogie-van-meerten/) heb ik de bewuste akte inmiddels gevonden - en veel meer dan dat. Er is namelijk een tweede akte die in dit verband nog belangrijker is.

Om te beginnen de kinderen van Hendrik van Meerten en Adriana van de Peppel, die ik tot vandaag had gevonden en waarop ik later nog uitgebreid zal terugkomen:
- Klaas (plm 1764)
- Cornelis (plm 1768)
- Adriana (Buren 9-8-1772, getuige: Johanna Christina Brissen, [hv] van Antonij de Grauw); Adriana ondertrouwt Ommeren 1-8-1794 met de predikant Johannes Brands. Ze krijgen 4 kinderen.
- Jantje (Ingen <26-9-1775, overlijdt Lienden 26-9-1839 op 64-jarige leeftijd)
- Annike (Buren 12-1-1777, getuigen Klaas van de Peppel en Annitje van de Weert)
- Anna (Annike) Willemina (Buren 27-2-1780, getuige Geertruij van de Peppel)

Dan de eerste akte:
De gezamentlijke erfgenaamen van wijlen Peter van Meerten en Jantje van Lienden echteluijden, met namen Bart van Meerten en Anna Margrieta Humars echteluijden, Jacob van Meerten en Margrieta van Brink echteluijden, Willem van Merkesteijn en Adriaantje van Meerten meede echteluijden, hebben, de vrouwen cum tutore, gecedeert ende getransporteert aan ende ten erffelijke behoeve van Hendrik van Meerten haaren broeders en Adriaantje van de Peppel echteluijden zeker huijs, hof en het boomgaartje daar annex, zijnde groot in zijn bepaaling ongeveer een half hont, staande ende geleegen in het dorp van Ingen oost en noorden oost en noorden de gemeene straat, west Dirk van Hoeven en zuijden de weduwe van Gerrit van der Horst ofte wie etc., bekennende de transportanten van de koopspenningen ad driehondert guldens voldaan ende betaalt te zijn met belofte van vrijing en whaaring, zijnde het voornoemde goed alleen belast met de onderhouding van het ordinaire zandpad als van ouds, vermoogens transport van den 10e julij 1762 geschreeven op een zegel van 24 stuijvers en door de transportanten en geërfde getuijgen beteekent. Geregistreert den 14e maij 1764.
#Solvit den 40e penning met seven gulden tien struijvers op den 5e julij 1762.#
Bron: Osenvorenreeks, Nummer A219 (juli 1997), Protocol van Bezwaar kerspel Ingen, Rechterlijk Archief Nederbetuwe, inv. 235, 1739-1791 (3e deel 1756-1764), blz. 41.
[https://oorsprong.info/overname-van-huis-hof-en-boomgaard-door-hendrik-van-meerten-en-adriaantje-van-de-peppel-in-protocol-van-bezwaar-kerspel-ingen/]

Een akte die hierbij hoort is deze:
De gezamentlijke erfgenamen van wijlen Peter van Meerten en Jantje van Lienden in leeven echteluijden, met namen Bart van Meerten en Anna Margrieta Humars echteluijden, Jacob van Meerten en Margrita van Brink echteluijden, Hendrik van Meerten en Adriaantje van de Peppel echteluijden, en laatstelijk Willem van Merkesteijn en Adriaantje van Meerten echteluijden, de vrouwen cum tutore marito, hebben in vrijen eijgendom getransporteert aan ende ten erffelijke behoeve van Dirk van de Haar en IJzabel van Wijk echteluijden, zeekere anderhalve mergen bouwland geleegen onder den kerspel van Ingen op Klinkenberg, oost de gemeene straat, west en zuijden de Kesterse Weetering en noorden Willem Barten van Lienden of wie etc. (zie hieronder, JvM) bekennende de transportanten van de koopspenningen ter somma van hondert vijfentwintig guldens voldaan ende betaalt te zijn met belofte van vrijiing en whaaring, zijnde het voorschreven goed belast met de onderhouding van het zandpad als van ouds, vermoogens transport van den 10e julij 1763 geschreeven op een zegel van agt guldens en door de transportanten echteluijden en geërfde getuijgen beteekent. Geregistreert den 5e maart 1764.
#Solvit den 40e penning met drie guldens 1 stuijver 8 penningen op den 1e jannuarij 1762.#
Bron: Osenvorenreeks, Nummer A219 (juli 1997), Protocol van Bezwaar kerspel Ingen, Rechterlijk Archief Nederbetuwe, inv. 235, 1739-1791 (3e deel 1756-1764), blz. 40.
[https://oorsprong.info/anderhalve-morgen-bouwland-van-de-erfgenamen-van-peter-van-meerten-en-jantje-van-lienden-in-protocol-van-bezwaar-kerspel-ingen/]

Mogelijk gaat het dan om Peter Jacobsz van Meerten, gedoopt Ingen 3-12-1682 als zoon van Jacob van Meerten en Hendersken Peters [van Roothuisen].
Jacob en Hendersken trouwen Lienden 24-2-1678 en laten naast zoon Peter ook een dochter Geertjen dopen (Ingen 29-8-1680), een dochter Jantjen (Ingen 5-7-1685), een dochter Adriaentjen (Ingen 9-10-1687) en een zoon Dirck (Ingen 16-4-1690).
Hieruit zouden we kunnen afleiden dat de vader van Jacob Dirck heet.

Wat weten we van de genoemde erfgenamen?
[1] Bart van Meerten x Margrieta Humers/Himmers: Margrieta wordt 12-3-1775 vermeld als getuige bij de doop van Bart van Merkestijn, een zoon van Willem van Merkestijn, naast Adriana van Meerten. Vermoedelijk is deze Bart, een zoon van haar schoonzus, vernoemd naar haar man. Ik vermoed daarom dat Bart en Margrieta zelf geen kinderen hadden.
[2] Jacob van Meerten x Anna Margrieta van den Brink (van Brenk): Margrieta ondertrouwt Eck en Wiel op 18-12-1750 als weduwe van Oth van Eck met Jacob. Jacob hertrouwt Eck en Wiel 6-4-1777 met Anna van Hattum. Ook van dit echtpaar vond ik (nog) geen kinderen.
[3] Adriana van Meerten x Willem van Merkestijn: zij laten in elk geval de volgende kinderen dopen:
- Peternella (Lienden 17-12-1763, getuige Margarita Humers)
- Gerrit (Lienden 5-5-1771, getuige Gouda Verkuijl)
- Bart (Lienden 12-3-1775, getuige Margrietta van Humert)
- Peter (Lienden 18-4-1779, getuige Cornelia van Alphen)
Daarnaast komt Adriana vaak voor als doopgetuige, bijvoorbeeld bij Dirkje van de Haar (Lienden 9-7-1775, dochter van Wouter van de Haar en (schoonzus?) Dirkje van Merkestijn). Adriana overlijdt Lienden 8-4-1816.
[4] Hendrik van Meerten x Adriana van de Peppel. Mogelijk "onze" Hendrik en Adriana?

Kinderen van de erflaters of niet?
De vraag is echter of deze erfgenamen per se kinderen van Peter en Jantje moeten zijn. Uit de bovenstaande akten blijkt wel dat ze broers en zus zijn, maar nergens staat vermeld wie hun vader en moeder zijn. Hun vader zou zelfs een verre neef van erflater Peter van Meerten kunnen zijn.
Toch zijn de erfgenamen wel degelijk de kinderen van Peter en Jantje, blijkens onderstaande akte:
Bart van Meerten en Anna Margrita Himmers egteluijden, Jacob van Meerten en Margrita van Brink egteluijden, Hendrik van Meerten en Adriana van de Peppel egteluijden, Willem van Markesteijn en Adriaantje van Meerten egteluijden, kinderen en erfgenaamen van Peter van Meerten en Jantje van Lienden in leven egteluijden, de vrouwspersoonen gesterkt haec cum tutore marito, hebben getransporteert aan Garrit Wijkniet en Hendrina van de Weert egteluijden, ongeveer ses en een half hont land onder Ingen, oost een gemeene straat, zuijden Dirk van Meerten, west de algemene Weteringh, noorden verkooperen selvs, belast met een jaarlijkse uijtgank ad drie gulden agtien stuijvers aan de Kerk van Ingen en een tijns van vier penningen aan den Huijse Wiel en met het halve santpad aan den beneedenkant; item eene mergen drie houd bouland aldaar, oost een gemeene straat, zuijden de verkooperen, west de gemeene Weteringh, noorden Jan van Dorland, sijnde vrij allodiaal goet en dat voor de zomma van driehondert tien gulden, waarvan transportanten bekennen voldaan te sijn, met belofte van vrijing en waaring en suijvering der ongelden tot 1762 incluijs, vermogens transport geschreeven op een zegel van 24 stuijvers van dato 28e december 1763 door transportanten en geërfde getuijgen beteekent. Geregistreert den 16e jannuarij 1764.
#Solvit 40e penning met negen gulden veertien stuijvers twee penningen den 10e jannuarij 1763.#
Bron: Osenvorenreeks, Nummer A219 (juli 1997), Protocol van Bezwaar kerspel Ingen, Rechterlijk Archief Nederbetuwe, inv. 235, 1739-1791 (3e deel 1756-1764), blz. 39.
[https://oorsprong.info/twee-stukken-land-van-bart-van-meerten-en-anna-margrita-himmers-als-erfgenamen-van-peter-van-meerten-en-jantje-van-lienden-getransporteerd-in-protocol-van-bezwaar-kerspel-ingen/]

Uit een andere akte blijkt dat naast Peter in elk geval zus Jantje de volwassenheid bereikt heeft, maar vóór 26-12-1741 is overleden:
Peter van Meerten en Jantje van Lienden egteluijden, zij vrouwe cum tutore marito, aan ons te kenne gevende dat desselvs huijsinge tot Ingen daar tans in wonende, ten protocol van beswaar verboden staat voor zeekere somma gelds, schuldigh bekent aan den heer capiteijn Rijns, zijnde meede onder hetzelve verband geleegen en verbonden 2 morgen bouwlandt en 1 ½ hondt en …  boomgaards tot Ingen geleegen welke laast genoemde goederen bij mageschijt van dato den 26e december 1741 aan onse swager Arien van de Weert door ons ende verdere erfgenamen van onze zuster zaliger Jantje van Meertten is aanbedeeld, overzulx verklaarden de comparanten egteluijden voorschreeven tot securiteijt van gemelte Arien van de weert tot een waarborgh aan te stellen, gelijk doende bij deezen eerstelijk 1 ½ mergen bouwland op den Brinck geleegen ompaalt ten oosten en westen de Weteringh zuijden de erven van Wouter Brandse en noorden Gijsbert Dorlandt ; item nog 1 ½ merge bouwland op Harmoeskamp, daar oost en noord de straat, zuijd de Weteringh en west Willem Barten naast geleegen zijn, de bijde voorschreeven percelen goederen onder het kerspel Ingen geleege en dat zoolange tot het capitaal aan de heer Ruijs voornoemt afgelegt ofte het aan Arien van de Weert aangedeelt goed vrij gemaekt en van het verband zal weezen ontzlagen. Des ten waarheijds oirconde hebben de comparante egteluijden dese beneffens de ondergeschreeven geërfde getuijgen beteekent den 26e december des jaars 1741 en waaren onderteekent: Peter van Meerten, Jantje van Lienden, G. van Wijck als geërfde getuijgen, C. van Snoekeveldt als geërfde getuijgen. Geregistreerdt den 17e januari 1752.
#Dit verbant op versoeck van Arien van de Weert den 14e januarij 1764 gecasseert en gerojeert actum den 16e januarij 1764.#
Bron: Osenvorenreeks, Nummer A218 (juli 1997), Protocol van Bezwaar kerspel Ingen, Rechterlijk Archief Nederbetuwe, inv. 235, 1739-1791 (2e deel 1749-1755), blz. 13-14.
[https://oorsprong.info/bouwland-van-peter-van-meerten-en-jantje-van-lienden-in-protocol-van-bezwaar-kerspel-ingen/]

De kinderen van Klaas van Meerten en Willemke van Ingen
Klaas Jansen van Meerten en Willemke Cornelisse van Ingen trouwen te Lienden op 27 maart 1718 (DTB Lienden trouwen 1681-1738 [Family Search, p. 133/512]). De bruid is weduwe van Crijn Ariens van Wijck [zij zijn getrouwd op 8-3-1711 te Lienden en zij hebben de volgende kinderen: Johanna (Lienden 6-10-1713, getuige Jantje van Ingen) en Johanna (Lienden 30-9-1714, getuige Walburg van Ingen)]
Bruidegom Klaas en bruid Willemke zijn beiden woonachtig "in de Marsije"
Ik had van hen de volgende kinderen:
- Cornelis (Cnelis) (Lienden 16-6-1721, getuige Jantje van Ingen)
- Jan (Lienden 13-2-1724, getuige Anneke Janse van Meerten)
- Johanna (Lienden 19-1-1727, getuige Maria van Ingen)
- Krijn (Lienden 19-3-1730, getuige Liesbeth Ariense Krijnen)
[Het had mij al aan het denken moeten zetten dat zoon Hendrik niet in Lienden gedoopt is]

Op de website van Jan van Meerten vond ik vandaag (12-7-2023) de meest interessante akte:
Cornelis van Meerten en Grietje Vonck egteluijden (haec cum tutore marito), Jacoba van Grootveld weduwe en boedelhoudersche van Jan van Meerten (cum tutore filio) Claas van Meerten, Theodora, Willemijntje en Jerephaes van Meerten, meerderjaarige kinderen van Jan van Meerten en Jacoba van Grootveld en de rato caveerende voor haar minderjaarige kinderen, broeders en zusters met naame Jannigje, Jan Willem, Maria, Frederic, Johannes en Jacoba van Meerten, Antonij Vonck als in huwelijk gehad hebbende Johanna van Meerten, Pelgrom en Willem Vonck, sijne meerderjarige kinderen, vendiderunt aan Hillebartus van Zetten en Johanna Westerlaken egteluijden ongeveer drie mergen bouwlant onder Meerten, oost mevrouw douairaire van Delen, west de Ommerse sijveling, noorden de heer Wittert en zuijden Gijsbert van Meenen ofte etc., voor 72 guldens, vermogens transport van den 20 januarij 1775, vide ’t signaat van Ommeren folio 151 verso. Geregistreerd den 13 januarij 1776.
#Solvit 40 penning met f. 1-16-: den 2 Januarij 1775#
Bron: Osenvorenreeks, Nummer A272 (maart 2006), Protocol van Bezwaar Kerspelen Meerten & Aalst, Rechterlijk Archief Nederbetuwe, inv. 243, 1739-1802, blz. 152.

Jan van Meerten schrijft hierover: "Uit deze akte van verkoop en transport kunnen we heel veel leren over de genealogie van het geslacht Van Meerten. Zeker als we deze naast de al beschikbare gegevens leggen. Hier worden alle (op dat moment nog in leven zijnde) kinderen en kleinkinderen van Klaas (Jansen) van Meerten en Willemke (Cornelissen) van Ingen weergegeven. De kinderen van dit echtpaar waren Marijke (in 1736 op ongeveer zestienjarige leeftijd overleden), Cornelis (getrouwd met Grietje Vonck), Jan (getrouwd met Jacoba van Grootveld), Johanna (getrouwd met Antonij Vonck) en Crijn van Meerten (vóór 1771 overleden). Met uitzondering van Cornelis zijn deze kinderen op de datum van deze akte al overleden. Crijn is helemaal uit het zicht verdwenen, hij was wel getrouwd (met Cornelia de Haas) maar is vermoedelijk kinderloos overleden. Johanna is ook al overleden en twee van haar kinderen zijn nog in leven: Pellegrom en Willem. Deze zijn meerderjarig, in 1775 resp. 26 en 21 jaar oud. Trijntjen en Willemijntje zijn dan hoogstwaarschijnlijk jong overleden. We komen er zo ook achter dat Jan van Meerten waarschijnlijk in het jaar 1773 of 1774 is overleden. Op 23 februari 1772 leefde hij nog en op 2 januari 1775 leefde hij niet meer. Hij werd dus ongeveer vijftig jaar oud.
We leren bovendien dat vier van de tien kinderen van Jan en Jacoba meerderjarig zijn, en dat de overige zes nog minderjarig zijn. De oudste lijkt Claas (hij treedt namelijk op als voogd voor de kinderen), daarna Theodora, Willemijntje en Jerephaes. Minderjarige kinderen zijn Jannigje, Jan Willem, Maria, Frederik, Johannes en Jacoba. Van Theodora, Jan Willem, Maria en Johannes is vooralsnog niets bekend. Willemijntje is rond 1750 geboren, Jannigje rond 1759, Frederik rond 1766 en Jacoba rond 1770 (als men de leeftijd bij overlijden goed heeft ingeschat). De kinderen van Cornelis en Grietje worden niet weergegeven, waarschijnlijk omdat beide ouders nog in leven zijn. De Ommerse sijveling is een dwarsdijkje met een sloot ‘om bewoners van lager gelegen delen van het rivierengebied te beschermen tegen het water’. Nabij Ommeren, in de polder Meerten, is nog steeds een straat te vinden met de naam Zijveling, deze loopt van het Lingemeer tot aan de Provincialeweg N320 (op de hoek van deze straat en de provinciale weg is het Streekmuseum Baron van Brakell te vinden)."
[https://oorsprong.info/verkoop-van-ongeveer-drie-mergen-land-door-de-nazaten-van-klaas-jansen-van-meerten-en-willemke-cornelissen-van-ingen/]

Overigens zijn de kinderen van Cornelis en Grietje (die ondertrouwen Rhenen 10-11-1743) de volgende:
- Maria (Lienden 8-3-1744, getuige Agatha Vonk)
- Tryneke (Lienden 2-4-1747); Trijneken ondertrouwt Lienden 14-8-1772 en trouwt Rhenen 1-9-1772 met Gijsbert van Brenk.
- Klaas (Lienden 30-11-1749, getuige Johanna van Meerten); Klaas (onder)trouwt Utrecht 7/30-4-1780 met Maatje Hietveld en overlijdt Rhenen 27-1-1838.
- Pelle Vonk (Kesteren 12-8-1753)
- Willemijn (Rhenen 16-1-1757)
- Johannes Hermanus (Kesteren 6-1-1760)
- Johannes Hermanus (Kesteren 24-6-1764)

Meer dan wie er WEL in deze akte genoemd worden is belangrijk wie er NIET in genoemd worden, namelijk Hendrik van Meerten en Adriana van de Peppel.

De afstamming van Hendrik en de vernoemingen
Aangezien uit de bovenstaande akte inmiddels gebleken is dat Hendrik van Meerten GEEN zoon kan zijn van Klaas van Meerten en Willemke van Ingen, komt de mogelijkheid in beeld dat hij TOCH een zoon is van Peter Jacobsz van Meerten en Jantjen van Lienden.
Wanneer dit echter het geval zou zijn, is het wel vreemd dat er geen Peter vernoemd wordt (Jantjen namelijk wel), terwijl (naast mogelijk Klaas en in elk geval Anna (2x), die naar Adriana's ouders vernoemd lijken) er wel een Adriaantje en een Cornelis vernoemd worden (waarbij ook niet duidelijk is naar WIE). Daar staat tegenover dat er ook geen Willemke vernoemd wordt, maar wel haar vader Cornelis.

Er wordt op 24-5-1780 overigens wel een Peter van Meerten na geloofsbelijdenis in Ingen tot NG lidmaat aangenomen. Op 10-11-1785 vertrekken Peter van Meerten (naar Amsterdam) en Klaas van Meerten (naar Maurik) beiden met attestatie uit Ingen. 
Peter van Meerten, j.m. van Ingen, ondertrouwt Buren 21-9-1788 en trouwt Veenendaal 5-10-1788 met Grietje Schut, j.d. van Veenendaal en her(onder)trouwt, inmiddels weduwnaar van Grietje Schut, Ommeren 5/28-2-1796 met Nieske van Ingen, j.d. van Ingen.
Adriana van Meerten, dochter van Peter en Grietje, trouwt Diepenheim 28-4-1820 met Berend Jan Bekkenkamp. Peter is dan nog in leven, woont in "Avezakken" in de Betuwe en oefent het beroep van (grof)smid uit. Op 23-7-1827 overlijdt hij te Kerk-Avezaath, 66 jaar oud. Hij moet dus geboren zijn tussen 23-7-1770 en 23-7-1771. Dit maakt het goed mogelijk dat hij een zoon is van Hendrik en Adriana en dat daarmee ook in de benodigde vernoeming is voorzien.

Doopinschrijving Peter [Jacobsz] van Meerten te Ingen op 3-12-1682


vrijdag 9 december 2022

Het marginale leven van Cornelia Vermeulen

Gedurende lange tijd was het mij niet duidelijk of Cornelia Vermeulen, dochter van Pieter Vermeulen en Jaapje Schaap, ouder is geworden dan een jaar. Vrij snel na haar geboorte verhuist het gezin namelijk van Abcoude naar Vinkeveen en wordt in 1879 een zoon Cornelis geboren. Dit was al het derde kind met die naam en de vernoeming van Pieter’s vader Cornelis Vermeulen lag voor de hand. Ik veronderstelde dat ook Cornelia een vernoeming van Pieter’s vader was en dat ze daarom vroeg overleden kon zijn, waarbij men er in de hektiek van de verhuizing niet was gekomen om dit overlijden aan te geven bij de Burgerlijke Stand.

Pas toen ik in een vermelding van het Bevolkingsregister 1879 van Vinkeveen en Waverveen zag dat niet alleen Cornelis en Cornelia vermeld worden, maar dat ook Pieter’s moeder Cornelia Dam deel uitmaakte van dat gezin, besefte ik dat Cornelia niet naar haar grootvader, maar naar haar grootmoeder van vaderszijde was vernoemd en dus nog gewoon in leven was bij de geboorte van haar jongere broer Cornelis. Dit werd bevestigd doordat Cornelia ook in 1890 nog vermeld wordt in het Bevolkingsregister van Vinkeveen en Waverveen.

Aangezien er nergens een huwelijksvermelding van haar te vinden is, moest ze dan wel ongehuwd overleden zijn. De vraag was alleen wanneer en waar. Hier speelde ook het feit mee dat na moeder Jaapje (in 1882) ook vader Pieter (in 1890) vrij vroeg overleden. Van oudere broer Marten (1876-1945) wist ik dat hij als enige kind de volwassenheid bereikt had, maar in 1890 was hij pas 14 jaar oud. Mocht Cornelia toen ook nog in leven zijn geweest, dan waren er nu drie kinderen op jonge leeftijd wees geworden.

Tijdens wat een urenlange zoekavond zou worden, had ik zowaar geluk: via Open Archieven kreeg ik niet alleen de vermeldingen, maar ook de scans van het gezin Vermeulen-Schaap uit het Bevolkingsregister Vinkeveen en Waverveen 1890 onder ogen. Dat leverde belangrijke informatie op. Zo vertrekt Cornelia op 30-12-1885 samen met broer Marten vanuit Vinkeveen naar Wilnis. Broer Cornelis vertrekt op 20-3-1886 naar Naarden. Vermoedelijk werden de kinderen ondergebracht bij familie: tante Gerritje Schaap, getrouwd met Jan Willem Lookman, woonde in Naarden en zal zich over Cornelis hebben ontfermd, terwijl in Wilnis tante Cornelia Vermeulen, een zus van Pieter en getrouwd met Dirk van der Neut, de beide andere kinderen in huis zal hebben genomen.

Op 30-9-1889 komt Cornelia echter van Wilnis weer naar Vinkeveen, waarschijnlijk om mee te helpen bij de verzorging van haar vader, om op 17-2-1890 (dus 18 dagen na het overlijden van haar vader) te vertrekken naar Nieuwer Amstel. Daar woonde het gezin van tante Lammertje Schaap, getrouwd met Pieter Meijer. 

In het Bevolkingsregister Amsterdam 1880-1890 komt ze volgens de klapper voor in deel 22 op p. 176v. Dit deel is echter nog niet gedigitaliseerd. Uiteindelijk vond ik haar ook nog in het register van het Binnengasthuis. Ze kwam daar binnen (met als beroep dienstbode) op 31-3-1899 (in het 2e Paviljoen) en vertrok op 15-5-1899 naar Egmond aan Zee. Ze woonde toen op Ceintuurbaan 430 en contactpersoon was haar tante, de weduwe Meijer, wonend Hoedenmakerstraat 140. Uit de inschrijving wordt niet duidelijk waaraan ze leed, maar gezien de duur van haar verblijf en haar bestemming bij vertrek zou het heel goed tbc kunnen zijn geweest.

Volgens het Bevolkingsregister is ze vervolgens, nadat oom Pieter Meijer op 18-2-1898 was overleden, met tante Lammertje Meijer-Schaap op 18-12-1899 van Hoedenmakerstraat 133 afgeschreven naar het adres van Johannes Portengen (sinds 16-6-1897 getrouwd met haar nicht Johanna Geertruida Meijer). Dat gezin woonde een paar huizen verderop op Hoedenmakerstraat 140.

Uiteindelijk ben ik gaan zoeken in de Tienjarentafels bij de Overlijdens, te beginnen bij het deel 1893-1902 en daarin had ik meteen bij de eerste vermelding van een Cornelia Vermeulen al beet: ze bleek overleden op 28 september 1900 om 05:00 uur, toen woonachtig op Hoedenmakerstraat 140A (dus mogelijk een afgesplitste kamer), zonder beroep. Ik vermoed dat er niet genoeg geld was om in Egmond aan Zee lang genoeg te “kuren” en dat ze uiteindelijk toch aan tbc is overleden, niet sterk genoeg om nog ergens te gaan werken en gezien haar adres toch wat afgescheiden wonend van de rest van het gezin.

Overlijdensakte Cornelia Vermeulen (1878-1900)

Zo kwam het marginale leven van Cornelia Vermeulen, weeskind, dienstbode en kwijnende zieke, na 22 jaar ten einde, een paar maanden te vroeg voor het begin van de nieuwe eeuw.

woensdag 10 augustus 2022

De overspelige of de juist geduldige bruidegom?

Wanneer de jonge Paulus Janszoon (nummer 94 in de kwartierstaat van mijn zwager (generatie VII)) wordt gedoopt op 2 juni 1733, ziet zijn even er schijnbaar niet heel rooskleurig uit. Zijn moeder Joanna Laurensdr van Dulleke is kort daarvoor 24 geworden en is ongehuwd. De inschrijving van de doop laat dat nog even voelen: "filius adulterinus Joannes Hessingh non nostre communitatis".

Doopinschrijving Paulus Jansz Hessing

Een kind voortgekomen uit een overspelige relatie met een man die weliswaar RK is, maar "niet uit onze kring", dat was geen fijne start. Wel is het hoopgevend dat Paulus niet de naam van Dulleke, maar Hessing gebruikt. Zo wordt hij tenminste ingeschreven wanneer hij als twintigjarige "Soldaat in 't Battelj. van Hr. Genr. Major Bekker" op 9 december 1753 voor het eerst in het huwelijk treedt.

Joannes Hessingh, de overspelige verwekker van Paulus, was in 1733 al sinds 1722 getrouwd met Willemijntje Pot en had met haar ook al drie kinderen: Thomas (~25-4-1722), Elisabetha ~(2-9-1725) en Petronilla (~12-12-1726). Blijkbaar is hij na zijn slippertje met Joanna weer teruggekeerd naar zijn gezin, want hij kreeg met Willemijntje nog vier kinderen: Lijsbet (~6-4-1735), Joannes (~20-9-1737), Wilhelmus (~16-8-1740) en Aleijdis (~8-5-1743). Willemijntje wordt op 29 april 1748 begraven te Utrecht ("[...] Willemijntje Post, huijsvr: van N: Hessingh, in 't Drakenborg-steegje, ges: door orde van den Ed: Achtb: Gerechte") en de vermelding zelf geeft te denken: waar normaliter wordt vermeld dat iemand man en eventueel (on)mondige kinderen nalaat, wordt hier volstaan met de melding dat de begrafenis op last van het Gerecht heeft plaatsgevonden.

Wat daarna gebeurde, had ik niet verwacht.

Huwelijksinschrijving Johannes Hessing en Joanna van Dulleke

Op 4 april 1750 treden Johannes Hessing en Joanna van Dulleke alsnog in het huwelijk, bijna 17 jaar na de doop van hun eerste kind. En daar blijft het niet bij: op 16 september 1752, ruim 19 jaar na hun eerste kind, laten ze hun tweede kind Hubertus dopen.

Uiteindelijk was Johannes langer getrouwd met de vrouw met wie hij ooit overspel beging dan met zijn eerste echtgenote (30 jaar tegen 26 jaar). Of het gezamenlijke kind hem "tot inkeer" heeft gebracht of dat er tussen Johannes en Joanna sprake was van ware liefde, waarbij een eerder huwelijk een hindernis bleek, zullen we nooit weten.

Joanna van Dulleke wordt op 25 augustus 1780 te Utrecht begraven ("Johanna van Dulken huisvrouw van Jan Hessingh in het Passerburgsteegje laat na haar man en meerderjarige kinderen en een minderjarig kindskind is begraven gratis") en Johannes op 18 april 1784.

De oudste zoon Paulus overlijdt zelfs vóór zijn ouders en wordt op 2 mei 1780 te Utrecht begraven. De jongste zoon Hubertus trouwt in 1777 met een Hendrica Vollenhove en overlijdt in 1801. Hun zoon Hubertus trouwt overigens óók met een Hendrica Vollenhove.



maandag 8 augustus 2022

Zomertijd - kwartierstaat-tijd (4) - de ene kwartierstaat is de andere niet

 Zoals ik in de afgelopen jaren al in dit kader geschreven heb (zie voor de vorige "afleveringen" https://ondergenealogen.blogspot.com/2014/07/zomertijd-kwartierstaat-tijd.html , http://ondergenealogen.blogspot.com/2018/07/zomertijd-kwartierstaat-tijd-2.html en http://ondergenealogen.blogspot.com/2019/08/zomertijd-kwartierstaat-tijd-3.html) is de zomervakantie bij uitstek een periode om te werken aan een kwartierstaat. Niet alleen omdat het dan geen probleem is om er - als dat zo uitkomt - tot diep in de nacht aan door te werken, maar juist doordat de doorgaande geslachtslijnen een ander type focus vereisen. Soms moet je bijvoorbeeld via de doopgetuigen bij kinderen van broers en zussen zoeken om een generatie verder terug te komen. Ook werkt het meestal beter om een bepaalde groep namen op de achtergrond in je geheugen te hebben, zodat het "toeval" bij het doorspitten van met name begraafregisters een grotere kans krijgt. Zo vond ik onlangs in de Trouwboeken van Culemborg de vermelding van een huwelijk waarnaar ik nog op zoek was uit de stamboom De With.

PIKwa

Al een aantal jaren gebruik ik de PIKwa (zie http://www.ottop.nl/kw3l/pikwa.html) om een idee te hebben hoe "ver" ik momenteel ben. Ook nu is er weer wat vooruitgang te melden sinds de vorige keer:

Voortgang PIKwa 2013-2022

Tussen de kwartieren bestaan nog altijd grote verschillen:

Kwartieren van mijn kwartierstaat

De verschillen laten zich vooral verklaren door het voorkomen van ongehuwde moeders en door de geografische locaties en/of de betreffende geloofsgemeenschappen: in het oosten van het landen en buiten de Nederduitsch Gereformeerde kerk zijn er minder archieven bewaard, beginnen ze later en komt het vaker voor dat personen daarin simpelweg ontbreken.

De andere kwartierstaat - en de verschillen

Naast de kwartierstaat van mijn zonen onderhoud ik ook die van mijn zwager (die overigens niet gepubliceerd wordt). Anders dan de eerste betreft de tweede kwartierstaat een grote hoeveelheid personen van RK- of Doopsgezinde huize en afkomstig uit het oosten van het land. Daarnaast is een aantal personen afkomstig uit België (tegenwoordig gelukkig vrij goed ontsloten) of uit Duitsland (helaas veel minder goed doorzoekbaar).
Kijkend naar de verdeling over de kwartieren worden de verschillen meteen duidelijk:
De kwartieren van  mijn zwager

Daarbij moet wel worden aangetekend dat de tweede kwartierstaat een generatie "hoger" begint, zodat de nadelen van de RK-registers nog extra merkbaar zijn.
De directe vergelijking ziet er momenteel zo uit:

Kwantitatieve verschillen tussen de kwartierstaten

De effecten van het ontbreken van Gaarder-registers wordt in mijn kwartierstaat pas in de generaties X en XI merkbaar, terwijl de daling van de gevonden gegevens in de tweede kwartierstaat al in generatie VIII optreedt. Om de vergelijking in perspectief te plaatsen: de personen in mijn generatie X zijn geboren tussen 1700 en 1725, terwijl dezelfde generatie bij mijn zwager geboren is tussen 1620 en 1680. Het "Gaarder-effect" treedt daar dus twee generaties vroeger op.







 



zaterdag 6 augustus 2022

Varen onder een valse naam

Het was mij bekend dat matrozen ook al in de VOC-tijd "geronseld" werden: 's avonds hadden ze vrij drinken in een kroeg en maakten daarvan gretig gebruik, de volgende ochtend werden ze wakker van het schommelen van een schip op de rede van waar-dan-ook. Ook wist ik dat wat vermogender ouders een vervanger, een remplaçant betaalden om de dienstplicht in de Nationale Militie in plaats van hun zoon te volbrengen. Ten slotte ken ik de verhalen van vrouwen die koste wat het kost wilden aanmonsteren als bemanningslid op een schip en zich daartoe uitgaven voor een man.

Wat ik echter niet wist, is dat zeelieden onder de naam van een ander als matroos of soldaat naar Oost-Indië voeren. Toch bleek dat het geval, dat vervolgens jaren later aanleiding gaf tot een tweetal akten, opgesteld door een Utrechtse notaris, in opdracht van de moeder van de vervanger in kwestie.

Het gaat om Jacobus Jansz Boshuijsen (Utrecht, tussen 1709 en 1715 - Ternate, 14 mei 1756), een zoon van Johannes Boshuijsen (? - Utrecht, 24-7-1737) en Lucia (Sijgje) van Renode (? - Utrecht, 26-2-1771), de nummers 344 en 345 (generatie IX) in de kwartierstaat van mijn zwager. Jacobus had op 21 mei 1739 aangemonsterd op het schip de Bethlehem van de kamer Amsterdam van de VOC en vertrok op 21 mei 1739 onder kapitein Jan van der Straten vanaf de rede van Texel met bestemming Batavia, waar het op 24 januari 1740 arriveerde (er werd van van 17/10/1739 tot 11/11/1739 op Kaap de Goede Hoop doorgebracht, waarschijnlijk voor bevoorrading en om te wachten op gunstige wind). Uiteindelijk voer het verder naar Canton in China, waarvandaan het op 10 december 1740 terugkeerde en uiteindelijk op 29 juli 1741 weer op de rede van Texel aankwam. Jacobus gaf zich uit voor Hendrik Meijer uit Nijmegen en als begunstigde werd een Adriaan Meijer vermeld.

Inschrijving "Hendrik Meijer uit Nijmegen" bij de VOC

Het schip was in 1731 op de VOC-werf in Amsterdam voor de kamer Amsterdam gebouwd en dit was reeds zijn derde reis. Het schip had een lengte van 145 voet, een laadvermogen van ongeveer 850 ton en aan boord waren tussen de 225 en 250 bemanningsleden. Overigens verging het schip, onderweg naar Ceylon, op de zandbanken voor Oostende (de Vlaamse banken, 51°14.4XX' NB 2°30.1XX' OL) op 29 december 1741. Voor zover bekend is het schip nooit geborgen, hoewel er een hoeveelheid zilvergeld aan boord was.
Overigens moet Jacobus Boshuijsen in Batavia al van boord gegaan zijn, aangezien de afrekeningen uit het VOC-soldijboek over de jaren 1741 tot en met 1755 bedragen vermelden waarbij vermeld is dat Jacobus eerst 4 1/2 maand op Ternate (een eiland in de Molukken) verblijft en dat vervolgens met steeds 12 maanden verlengt. Mogelijk was hij soldaat in Fort Oranje, het hoofdkwartier van de VOC op de Molukken.

De rede van Ternate (tekening uit 1724)

Als laatste is vermeld dat hij op 14 mei 1756 "zonder Testament of iets natelaten tot Ternaten is overleden".
Zijn familie moet uiteindelijk via via van Jacobus' overlijden hebben vernomen en waarschijnlijk kwamen ze al snel tot de conclusie dat er nog geld te erven was. Geld dat uiteraard niet terecht moest komen bij begunstigde Adriaan Meijer. Dit leidt in 1763 tot een tweetal notariële akten. 
Eerst laat moeder Sijgje van Renode op 3 mei 1763 in een akte van bekendheid Willem Bruijnell (74 jaar oud) en Herman van Rossum (64 jaar oud) verklaren hoe de familieverhoudingen in elkaar zitten: vader Johannes Boshuijsen senior is overleden, dat Sijgje zelf daarna niet hertrouwd is en dat Jacobus, die in 1740 met het schip Bethlehem van de VOC-kamer Amsterdam als matroos naar Indië gevaren is, nog twee broers, drie zussen en de enige zoon van een overleden broer als erfgenamen heeft: Dirk Boshuijsen, Antoni Boshuijsen, Cornelia Boshuijsen gehuwd met Gijsbertus Tielant, Johanna Boshuijsen gehuwd met Leenderd Camerling, Stijntje Boshuijsen gehuwd met Jan Bruijnen en Johannes Boshuijsen, de enige zoon van de ook reeds overleden zoon en broer Johannes Boshuijsen junior. 
Vervolgens wordt in een tweede akte op 19 mei 1763 daadwerkelijk een vordering bij de kamer Amsterdam van de VOC gedaan om "sodanige somme van penningen als boven gemelte Jacobus Boshuijsen wegens verdient gagement" toekomen te verkrijgen en daartoe ook een procureur te machtigen. Aangezien alle in de akte vermelde erfgenamen blijkbaar aanwezig waren bij het opstellen ervan, kunnen we zien wie het schrijven wel of niet machtig was.

De erfgenamen van Jacobus Boshuijsen

Hierbij zie we dat moeder Sijgje van Renode, zoon Dirk en zowel dochter Cornelia als schoonzoon Gijsbertus Tielant niet kunnen schrijven, maar alle anderen wel, hoewel niet allemaal even geoefend.

Uiteindelijk blijkt het te gaan om een bedrag van ruim 375 gulden (huidige waarde ruim E 4.000,=), dat op 5 juli 1763 aan de familie (via de gemachtigde Adrianus Meijer) wordt uitbetaald.